"Ekologiýa medeniýeti we daşky gurşawy goramak" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi
Salgysy: Aşgabat şäheri, Bitarap Türkmenistan şaýoly 15
Telefon belgileri: 94-17-24

Makalalar

Halkymyzyň bagtyýarlygyna gönükdirilen tagallalar

Halk bähbidine gönükdirilen ösüş ýoluny esaslandyran Milli Liderimiziň ýörelgesini mynasyp dowam etdirýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda ata Watanymyzyň her güni buýsandyryjy wakalara beslenýär. Şolaryň biri hem «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň 12-nji iýulynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde hormatly Prezidentimiziň 2025-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan ýurdumyzda zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberini 10 göterim ýokarlandyrmak bilen bagly gol çeken Permanydyr. Döwlet Baştutanymyzyň giňişleýin mejlisde nygtaýşy ýaly, döwletimiziň syýasaty bagtyýar raýatlarymyzyň hal-ýagdaýyny yzygiderli gowulandyrmaga gönükdirilendir. Dogrudan-da, ýurdumyzyň ykdysady kuwwaty barha ýokarlanyp, ynsanperwer syýasat giň gerimde ýaýbaňlandyrylýar. Hormatly Prezidentimiziň amala aşyrýan uly göwrümli özgerişlikleri we milli ykdysadyýetimiziň ösüşleri biziň şu günümize buýsanjymyzy beýgeldip, geljegimiziň rowaçlygyna ynamymyzy şonça-da berkidýär. Hökümet mejlisiniň barşynda milli ykdysadyýetimiziň pudaklary boýunça şu ýylyň geçen alty aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça kabul edilen maksatnamalar

Eýranyň Türkmenistandaky ilçisi "Sarahs" ýörite ykdysady zolagyna baryp gördi

Golaýda Eýran Yslam Respublikasynyň Türkmenistandaky ilçisi Ali Mojtaba Ruzbehani we onuň ýanyndaky wekiliýet Sarahs ýörite ykdysady zolagy bolan “Paýane” serhetýaka ýük ulag terminaly we gümrükhanasy, şeýle hem Türkmenistan bilen bilelikdäki serhetde ýerleşýän “Dostluk” bendi bilen ýerinde tanyşlygy amala aşyrdy. Bu barada Eýranyň diplomatik wekilhanasynda habar berdiler. Bu meýdan tanyşlygynda Sarahs serhet geçelgesindäki gatnawyň ýagdaýyny öwrenmek bilen bir hatarda, gatnawlary aňsatlaşdyrmagyň we bolup biläýjek kynçylyklary aradan aýyrmagyň ýollary barada pikir alyşmak maksady bilen sebitiň müdirleriniň we jogapkär ýolbaşçylarynyň, şonuň ýaly hem ulag kompaniýalarynyň wekilleriniň gatnaşmaklarynda maslahat geçirildi.

Elektroenergetika: rowaç ýaşaýşyň eşreti

Häzirki zaman dünýäsinde adamlaryň eşretli durmuşda ýaşamaklary üçin zerur bolan şertleriň arasynda elektrik energiýasyna hem möhüm orun degişlidir. Şoňa görä-de, ýurdumyzda elektroenergetika pudagyny düýpli özgertmek, ilatyň elektrik energiýasy bilen üpjünçiligini gowulandyrmak meselelerine aýratyn ähmiýet berilýär. Garaşsyzlygyň ilkinji ýyllarynda Türkmenistanda bary-ýogy iki sany elektrik stansiýasy, iki sany hem ýylylyk elektrik merkezi bardy. Ýurdumyzyň ykdysady taýdan batly depginlerde ösmegi, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň barha gowulanmagy elektrik energiýasyna bolan zerurlygy has-da artdyrdy. Şunlukda, 2013-nji ýylda “Türkmenistanyň elektrik energetikasy pudagyny ösdürmegiň 2013 — 2020-nji ýyllar üçin Konsepsiýasy” kabul edilip, oňa laýyklykda, Diýarymyzyň her welaýatynda elektrik stansiýalaryny gurmak göz öňünde tutuldy. Netijede, Ahal, Lebap we Mary welaýatlarynda elektrik stansiýalary gurlup, olaryň jemi sany 11-e ýetirildi. Sebitlerimizde iki, hatda üç sany elektrik stansiýasy işläp başlap, olarda öndürilýän elektrik energiýasy içerki sarp edijileri ýeterlik möçberde üpjün etmäge, artykmaç bölegini bolsa daşary ýurtlara ibermäge mümkinçilik döretdi. Elektrik stansiýalarynda öndürilýän elektrik energiýasyny asma elektrik geçirij

Gazak bugdaýy Türkmenistanyň çägi arkaly Owganystana we Pakistana eksport ediler

Gazagystanyň Premýer-ministriniň orunbasary Serik Jumangarin Türkmenistanyň, Owganystanyň we Özbegistanyň wekiliýetleri bilen bilelikde Beýneu galla terminalyna aýlanyp gördi. Saparyň dowamynda bu galla terminalynyň mümkinçilikleri bilen tanşyldy hem-de onuň taýýarlaýan bugdaýyny Türkmenistanyň çägi arkaly üçünji ýurtlara eksport etmek barada pikir alyşmalar boldy. Bu barada «Tengrinews» habar berýär. Galla terminaly bilen tanyşlykdan soňra owgan wekiliýeti Gazagystanyň Azyk korporasiýasynyň hem-de Beýneu galla terminalynyň ýolbaşçylary bilen gepleşikleri geçirdi. Gepleşiklerde taraplar terminal arkaly Owganystana galla üpjünçiliginiň mümkinçiligini ara alyp maslahatlaşdylar.

IRU: Ýewropanyň awtoulagda ýük daşaýjylarynyň çykdajylary 40% ýokarlandy

Ýük daşamak boýunça operatorlar zähmet haklaryny, enjamlar we hyzmatlar üçin çykdajylary ýokarlandyrýarlar. Bu barada Halkara ýol ulaglary bileleşiginiň (IRU) metbugat gullugy tarapyndan neşir edilen maglumata esaslanýan «Логист.Today» habar berýär. Soňky on ýylda ýük awtoulag pudagynda umumy aýlyk haklary (aýlyk haklary, bonuslar we goşmaça kömek pullary) takmynan 49% ýokarlandy. Munuň özi düýpli ösüş bolup, pudakda işleýänleriň sanynyň 27% ýokarlanmagy we aýlyk haklaryň gönüden-göni artmagy bilen baglanyşyklydyr.

Agyz suw arassalaýjy desga

Ozal sözden bina bolan dünýäde ähli zady tämizleýän suw hakda pikir etmedik, megerem, ýok bolsa gerek. Adamzat durmuşynda tämizligiň alamaty hökmünde görülýän suwuň her bir damjasynyň altyna deňelmeginiň özünde hem giň many bar ahyry. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz «Ömrümiň manysynyň dowamaty» atly ajaýyp kitabynda: «Hoşamaý söz, alkyş edil ýagmyr suwy ýalydyr, her bir janly-jandara ýagşy täsir edýändir» diýip, hoşamaý sözde suwuň päkliginiň barlygyny nygtaýar. Il-günümizde suw her bir zady päkleýji, arassalaýjy serişde, diriligiň alamaty hökmünde görülýär.

Beýik döwre beýik işler ýaraşýar

«Döwranly ülkäniň» islegli önümleri

Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň möhüm ugry bolan telekeçilik işiniň ilerlemegine aýratyn uly ähmiýet berilýär. Döredilýän giň mümkinçiliklerden ruhlanýan türkmen telekeçileri daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmekde ýokary işjeňlik görkezýärler. Ynha, indi birnäçe ýyldan bäri «Döwranly ülke» hojalyk jemgyýetiniň düzüminde hereket edýän kerpiç zawodynda-da işler guramaçylykly dowam etdirilýär. — Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy Annaseýit Nuryýew döwlet goldawyndan ruhlanyp, ýerli çig maly özleşdirmek, gurluşyk işlerinde zerur bolan kerpiç önümçiligini ýola goýmak maksady bilen Hojambaz etrabynyň Gultak geňeşliginde 2006-njy ýylda häzirki «Döwletli-Döwran» hojalyk jemgyýetiniň düzüminde bu kärhananyň işini ýola goýdy.

Göwnejaý hyzmat

Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary bilen häzirki döwrümizde ýurdumyz barha uly ösüşlere, özgerişlere eýe bolýar. Ähli ugurlar bilen birlikde ulag we aragatnaşyk pudagynda hem ýokary netijeler gazanylýar. Muny biz soňky döwürde halkymyza edilýän ýokary derejeli hyzmatlaryň mysalynda hem görüp bilýäris. Hormatly Prezidentimiziň Karary esasynda «Lebapawtoulag» önümçilik birleşigine Ýaponiýanyň önümi bolan «Toyota Coaster» kysymly orta synply, «Toyota Hiace» kysymly awtobuslaryň getirilip, şäherara gatnawynyň ýola goýulmagy ildeşlerimiziň buýsanjyna buýsanç goşdy. Şu günler ýokary amatlylykly ulaglaryň welaýatymyzyň ýaşaýjylaryna şäherara we şäherýaka ugurlarynda ir ertirden giçlige çenli hyzmat edip ýörendiklerini görmek bolýar.

Ykdysady ösüşiň ýoly bilen

Ulag ulgamynyň ýeňişli sepgitleri Döwlet Baştutanymyzyň parasatly ykdysady syýasaty Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanymyzyň durmuş-ykdysady taýdan durnukly ösdürilmeginde möhüm ähmiýete eýe bolup, ýurdumyzyň halk hojalygynyň ähli pudaklarynda ýeňişli sepgitlere ýetilýär. Şeýle ösüş depgini “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda hem saklanyp galýar. Milli ykdysadyýetimizde gazanylýan ýokary netijeler Garaşsyz döwletimiziň dünýäniň ösen ýurtlarynyň hataryna goşulmagyna oňyn tasirini ýetirýär.

Energetika pudagyndaky batly gadamlar

Hormatly Prezidentimiziň parasatly ýolbaşçylygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe milli kanunçylygymyzy kämilleşdirmek we halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryna laýyk getirmek boýunça anyk işler durmuşa geçirilip, olar ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ähli pudaklaryny, şol sanda elektroenergetika pudagyny hem sazlaşykly ösdürmäge, mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmaga gönükdirilýär. Döwletimiziň elektroenergetika pudagyny düýpli döwrebaplaşdyrmakda, onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmakda durmuşa geçirilýän işler diňe tarypa mynasypdyr. Türkmenistan energiýa serişdeleriniň baý gorlaryna eýe bolup, bu pudak dünýä möçberinde girdejili pudaklaryň biri hasaplanylýar. Şol sebäpli-de, pudagy ösdürmäge gönükdirilýän maýa goýumlary hem barha artýar, bu bolsa elektrik energiýasyna islegleriň Ýer ýüzünde uludygy bilen şertlendirilendir.

Watanymyzyň ykdysady kuwwaty artýar

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ata Watanymyza rowaçlyklar hemra bolýar. Gahryman Arkadagymyzyň we hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary netijesinde gazanylýan üstünlikler, ýetilýän belent sepgitler halkymyza eşretli eýýamy peşgeş berdi. Bu gün durmuş-ykdysady taýdan durnukly ösýän ýurdumyzda amala aşyrylýan giň möçberli özgertmeleriň netijesinde halkymyzyň ýaşaýyş derejesi barha ýokarlanýar. Önümçilik we medeni-durmuş maksatly iri desgalaryň gurluşygynyň ýokary depginlerde dowam etdirilmegi, ähli pudaklarda uzak möhletleýin maksatnamalaryň üstünlikli amala aşyrylmagy, ýokary tehnologiýaly önümçilikleriň döredilmegi, sanly ykdysadyýete geçilmegi, ylym, bilim, saglygy goraýyş, medeniýet, sport ulgamlaryndaky öňegidişlikler ýurdumyzy durnukly ösdürmegiň ygtybarly esasydyr. Daşary ykdysady gatnaşyklarda maýa goýumlaryň çekilmegine, söwda dolanyşygynyň ösdürilmegine uly üns berilmegi bolsa, dünýä ýurtlary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy täze mazmuna eýe etdi. Häzirki wagtda diňe bir Aziýa däl, eýsem, Ýewropa giňişliginde hem özara bähbitli ykdysady gatnaşyklaryň ýola goýulmagy ýurdumyzyň ykdysadyýetini ösüşiň täze belentliklerine göterdi. Watanymyzyň halkara abraýyny belende göterýän şeýle öňegidişlikleriň, ilkinji nobat

Türkmenistan bilen Gruziýanyň arasynda ýük awiagatnawy

2024-nji ýylyň iýulyndan Gruziýanyň “Georgian Airways” awiakompaniýasy Tbilisi (Gruziýa) – Meýlan (Hytaý) – Türkmenabat (Türkmenistan) – Tbilisi (Gruziýa) ugry boýunça ýük gatnawlaryny amala aşyryp başlady. Bu barada Türkmenabadyň halkara howa menzili habar berýär. Täze halkara ýük awiagatnawy Türkmenistan bilen Gruziýanyň arasyndaky söwda we ykdysady hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda möhüm ädim bolar.

Döwrüň bagtyýarlyk owazy

Döwletiň ykdysady kuwwaty — ilatyň durmuş abadançylygy

Akyldarlaryň aýtmaklaryna görä, ykdysadyýet ilkinji nobatda adamlaryň öz zähmetlerini hem-de akyl-paýhaslaryny ulanyp, özleri üçin zerur bolan şertleri we ýaşaýyş serişdelerini döretmekleridir. Onuň kadaly hereket etmegi döwletiň kuwwatly bolmagynyň iň esasy hem iň zerur şertidir. Sebäbi ykdysadyýetiň kömegi bilen döwlet özüniň ähli maddy baýlyklaryny edinýär, toplaýar, artdyrýar. Şonuň netijesinde-de, döwlet jemgyýet tarapyndan özüniň döredilmeginiň iň esasy we iň möhüm maksadyny durmuşa geçirip, jemgyýetiň maddy hem ruhy zerurlyklaryny kanagatlandyrmak mümkinçiliklerine eýe bolýar. Munuň şeýledigine öz durmuşymyzyň mysalynda-da göz ýetirýäris. Bilşimiz ýaly, 12-nji iýulda hormatly Prezidentimiz ykdysadyýetiň pudaklarynda şu ýylyň geçen alty aýynda alnyp barlan işleriň jemlerine bagyşlanan Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Mejlis döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň derejesini kesgitlemäge, anyklamaga ajaýyp meýdança boldy. Şol mejlisde degişli ýolbaşçy tarapyndan berlen 2024-nji ýylyň ýanwar — iýun aýlarynyň makroykdysady görkezijileri barada hasabat döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň derejesine guwanmaga, ilatymyzyň ýaşaýyş-durmuş abadançylygynyň üpjün edilmeginiň ygtybarly binýadynyň bardygyna ynamy berkitmäge esas berdi.

Türkmenistanyň gatnaşmagyndaky täze halkara ulag geçelgesi boýunça ylalaşyga şu ýyl gol çekiler

Türkmenistanyň gatnaşmagynda Hazar we Gara deňizlerini baglanyşdyrýan täze ulag geçelgesi dörediler. Bu barada «Report» habar berdi. Çeşmäniň bellemegine görä, täze «Hazar deňzi — Gara deňiz» halkara ulag geçelgesi Azerbaýjanyň, Türkmenistanyň, Gruziýanyň hem-de Rumyniýanyň gatnaşmagynda dörediler.

Türkmenistan oňyn başlangyçlaryny Adamzadyň bähbidine işjeň ilerledýär

Eziz Watanymyz hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda häzirki döwrüň global meselelerini çözmekde öňdäki hatara çykmak bilen, giň gerimli başlangyçlaryny işjeň ilerledýär. Adamzada uly peýda getirjek şol oňyn başlangyçlaryň hatarynda energetika howpsuzlygyny üpjün etmek, energiýa serişdeleriniň iberilmegini diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleleri çözmek, Durnukly ösüşiň maksatlaryna ýetmek üçin innowasiýalary ornaşdyrmak we peýdalanmak ýaly başlangyçlar bar. 2012-nji ýylda Howanyň üýtgemegi barada milli maksatnamanyň kabul edilmegi ýurdumyzyň dünýäniň howa bilen bagly meseleleriniň gün tertibine gatnaşmagy üçin möhüm ädim boldy. Türkmenistanyň Howa baradaky Pariž ylalaşygyna goşulmagy bu ugurda hereketleriň logiki dowamyna öwrüldi. Şonuň bilen baglylykda, 2019-njy ýylda Howanyň üýtgemegi boýunça milli maksatnamanyň rejelenen görnüşi tassyklanyldy.

Durmuş ugurly syýasatyň dabaralanmagy

Milli ykdysadyýetiň ösüş ugrunyň durmuş ugurly ynsanperwer syýasat bilen utgaşmagy Türkmenistanda adam hakdaky aladanyň baş orunda durýandygyny görkezýär. Çünki adam jemgyýetimiziň iň uly gymmatlygy bolup, raýatlarymyzyň bagtyýarlygy döwletimiziň abadanlygydyr, ýurdumyzyň berkararlygydyr. Şu ýylyň 12-nji iýulynda hormatly Prezidentimiziň geçiren Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisi munuň, hakykatdan-da, şeýledigine ýene bir ýola şaýatlyk etdi. Ykdysadyýetiň pudaklarynda geçen alty aýda alnyp barlan işleriň jemlerine bagyşlanan giňişleýin mejlisde nygtalyp geçilişi ýaly, «Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasyna» laýyklykda, hasabat döwründe ýurdumyzda 15 milliard 420 million manatlyk düýpli maýa goýumlar özleşdirildi. Bu bolsa, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 21 göterim köpdür. Diýarymyzyň welaýatlarynda, şäherlerinde we etraplarynda meýdany 454 müň inedördül metre barabar bolan ýaşaýyş jaýlary ulanmaga berildi. Şeýle hem senagat desgalarynyň, çagalar baglarynyň, mekdepleriň, beýleki desgalaryň gurluşyklary meýilnama esasynda alnyp barylýar.

Azerbaýjanyň täze gämisi ilkinji ýüküni Türkmenistanyň portuna getirdi

«Azerbaýjanyň Hazar ýük daşaýyş kompaniýasynyň» (ASCO) sargydy esasynda Baku gämi-gurluşyk zadowynda gurlan hem-de 2-nji iýulda Azerbaýjanyň Prezidenti Ilham Aliýewiň gatnaşmagynda dabaraly ýagdaýda ulanylyşa berlen «Zangilan» tankeri ilkinji ýüküni Türkmenistanyň Alaja deňiz portuna getirdi. «Zangilan» tankeri ilkinji ýüzüşe Azerbaýjanyň Sangaçal deňiz portundan başlap, ol ýerden ýüklenen çig nebiti 17-nji iýulda Türkmenistanyň Balkan welaýatynyň Hazar şäherçesiniň golaýyndaky Alaja deňiz portuna getirdi.

Köpugurly özgertmeler— depginli ösüşiň binýady

12-nji iýulda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde şu ýylyň geçen alty aýynda durmuş-ykdysady ösüşimizde gazanylan netijelere baha berildi we geljekde öňde durýan möhüm wezipeler kesgitlenildi. Mejlisde Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň: «Biziň alyp barýan syýasatymyz bagtyýar raýatlarymyzyň hal-ýagdaýyny yzygiderli ýokarlandyrmaga gönükdirilendir» diýen sözleri ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak wezipesiniň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolandygyny we şeýle bolmagynda-da galýandygyny görkezýär. «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» göz öňünde tutulan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek, ilatyň durmuş goraglylygyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak maksady bilen, 2025-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberini ýokarlandyrmak hakynda hormatly Prezidentimiziň gol çeken Permany munuň şeýledigine şaýatlyk edýär. Üstümizdäki ýylyň ýanwar — iýun aýlarynda önümçilik hem-de hyzmatlar ulgamynda gazanylan oňyn netijeleriň ykdysadyýeti dolandyrmagyň oýlanyşykly usullaryny ulanmagyň esasynda mümkin bolandygy nygtalmaga mynasypdyr. Maksatn