Türkmenmetbugat

"Ekologiýa medeniýeti we daşky gurşawy goramak" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi
Salgysy: Aşgabat şäheri, Bitarap Türkmenistan şaýoly 15
Telefon belgileri: 94-17-24

Žurnaly PDF görnüşinde ýükläp almak

Makalalar

Ýurdumyza şanly ösüş, ilatymyza eşretli ýaşaýyş

Bizi ekleýji we saklaýjy keremli türkmen topragyndan dürli görnüşli, ýokary hilli azyk önümlerini köp öndürmek ugrunda janypkeşlikli zähmet çekýän daýhanlarymyzyň yhlaslary ýerine düşýär. Şonuň netijesinde ýurdumyzda nygmat bolçulygy döredilýär. Bu il-ýurt bähbitli işde lebaply babadaýhanlaryň we maldarlaryň gazanýan netijeleri barha saldamly bolýar. Munuň şeýledigine tamamlanan ýylyň görkezijilerine ser salanyňda hem doly göz ýetirmek bolýar. Geçen ýylda welaýatymyzyň ähli hojalyklarynda gök önümleriň 270,1 müň tonnasy, azyklyk bakjanyň 150,9 müň tonnasy, ýeralmanyň 125,1 müň tonnasy, miweleriň we ir-iýmişleriň 46,1 müň tonnasy, üzümiň hem 19,8 müň tonnasy öndürildi. Bu görkezijiler öňki ýyl bilen deňeşdirilende ep-esli artykdyr.

8 sagat öň

Rysgal bolup dolýar saçaklarymyza

Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen döredilýän mümkinçilikleriň netijesinde halkyň gündelik sarp edýän azyklyk önümleriniň öndürilişi ýylsaýyn artýar. Bu bolsa ak bazarlarymyzda önüm bolçulygyny emele getirip, bahalaryň elýeterliligini üpjün edýär. Öz önümleri bilen ýurdumyzda tanalýan Kerki etrabyndaky çörek kärhanasynda-da çörek we çörek önümlerini öndürmekde uly sepgitlere ýetilýär. Ilkinji gezek 1938-nji ýylda açylyp, häzirki wagta çenli bökdençsiz işläp gelýän «Lebapgallaönümleri» önümçilik birleşigine degişli bolan bu baýry kärhanada işçi-hünärmenleriň 200-den gowragy zähmet çekýär. Olaryň asylly zähmetiniň netijesinde kärhanada her günde ýokary hilli çörek we çörek önümleriniň 15-16 tonnasy öndürilip, sarp edijilere ugradylýar. Çörek önümçiliginde ýeterlik tejribe toplan Bagtyýar Babanazarowyň ýolbaşçylyk edýän çörek kärhanasynda geçen 2022-nji ýylda hem 11 million 222 müň manatlyk, ýagny, 5 müň 691 tonna çörek we çörek önümleri öndürilip, 609 müň manatlyk girdeji gazanyldy.

8 sagat öň

Ýyladyşhanalar – bereket çeşmesi

Diýarymyzyň çar künjeginde bolşy ýaly, biziň welaýatymyzda hem döwletimiz tarapyndan döredilýän oňyn mümkinçiliklerden ýerlikli peýdalanyp zähmet çekýän hususyýetçiler ýurdumyzyň ösüşine saldamly goşant goşýarlar. Asylly işleri bilen adygan hususy hojalyklaryň hatarynda Saýat etrabynyň Sakar şäherinde ýerleşýän Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy Döwlet Hojamyradowyň hususy ýyladyşhana toplumyny hem görkezmek bolar. Hojalygyň işi 2019-njy ýylda ýola goýlup, geçen sanlyja ýylyň dowamynda bu ýerde ýyladyşhana şertlerinde ösdürilip ýetişdirilýän gök ekinleriň dürli görnüşine ideg etmekde, bitginli hasyl almakda baý tejribe toplanyldy. Bilşimiz ýaly, soňky ýyllarda Berkarar Watanymyzda gündelik azyklyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmekde, ilaty ter gök-önümler bilen bökdençsiz üpjün etmekde ýyladyşhana hojalyklarynyň işine uly ähmiýet berilýär. Döwrebap ýyladyşhana 1,6 gektar meýdany eýeleýär. Bu ýerde, esasan-da, pomidoryň köp hasyl berýän görnüşleri ösdürilip ýetişdirilýär. Ýyladyşhana hojalygyna döwrümiziň ösen innowasion enjamlary ornaşdyrylyp, ideg işleriniň aglaba bölegi kompýuter tilsimatlarynyň üsti bilen dolandyrylýar. Ekerançylygy ýola goýmak maksady bilen dik guýular arkaly ýer astyndan alnan suw ýyladyşha

8 sagat öň

Çopanyň durmuşy — edermenlik

Gyş azabyn görmedik, mal gadryny näbilsin?! Gyş garly hem aýazly bolsa, çopanyň aladasy köpelýär. Gyrymsy otlar garyň aşagynda galýany üçin, çopan sürini sazaklyga, ýandaklyga ýaplamaly bolýar. Garda bolan guzulary doňdurman guratmaly, aýaklandyrmaly. Guzusyny almaýan sarç goýny guzusy bilen tüme, gowşak guzulary körpeje salmaly. Bu gündelik wajyp iş.

10 sagat öň

Obasenagat toplumynyň sazlaşykly ösüşi üpjün edilýär

6-njy fewralda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministri A.Altyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň welaýatlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

1 gün öň

Dowarlary göwnejaý gyşlatmak

Dowarlary göwnejaý gyşlatmak köp derejede çopanlaryň özlerine baglydyr. Ýurdumyzda dowarlary ýylboýy öri meýdanda saklamak tejribesini çopanlar giňden ulanýarlar. Ýurdumyzda howa häli-şindi, ylaýta-da, gyş aýlary duýdansyz çalt üýtgeýär. tomsy dowamly, örän yssy, gurak, jöwzaly, emma gyş möwsümi welin, gysga, ýöne örän sowuk bolýar. Muny «Gyşyň güni kyrk tüýsli...» diýen türkmen nakyly hem tassyk edýär. Dowardarçylygyň iň kyn döwri mallaryň gyşladylýan wagty hasap edilýär. Gyşda howanyň sowuk mahaly goýunlaryň ot-iýme bolan islegi has artýar. Şoňa görä-de, goýunlar ýylboýy öri şertlerinde saklananda, gyşa aýratyn jogapkärçilikli, ýokary guramaçylykly hem-de ykjam taýýarlanmak zerur bolup durýar. Gyşda gar ýagyp, aýaz bolan halatynda mallaryň gyşladylýan kaşarlaryny, agyllarydyr beýleki jaýlaryny gar we buz örtüginden yzygiderli arassalap durmaly. Dowarlara ot-iým berilýän meýdançanyň, ot-iým nowalarynyň hem garyny we buzuny yzygiderli aýryp, arassalamaly. Soňra dowarlary suwa ýakmak üçin guýy tarapa ýol açmaly.

1 gün öň

Bir düýpde iki önüm

Bir düýpde iki dürli gök önümiň ösmek mümkinçiligi barada Hindi gök önümler birleşigi habar berýär. Iki ösümligiň bir düýpde ösdürilmegi «brimato» diýlip atlandyrylýar. Brimato «baklawa» we «pomidor» sözleriniň birikmeginden düzülipdir. Onuň manysy iki gök önümiň gibridi däl-de, eýsem, ekmegiň netijesinde bir gyrymsy agaçda iki dürli önümiň emele gelmegidir.

1 gün öň

Täze hasylyň aladalary

Meýdan işleri gyzgalaňly barýar Sarahs etrabynyň pagtaçylary täze hasylyň düýbüni tutmak işlerine ýokary guramaçylykly girişmek bilen, häzirki günlerde meýdanlarda taýýarlyk işlerini giňden ýaýbaňlandyrdylar. Oba hojalygynda jogapkärli döwür hasaplanylýan ýaz meýdan işleriniň öz wagtynda ýokary hilli geçirilmegini gazanmak ýokary hasylyň kemala gelmeginde möhüm şertleriň biridir.

1 gün öň

Ýazky ekişe taýýarlyk

Ahal welaýatynda ýazky ekişe ählitaraplaýyn taýýarlykly barylýar. Gowaça ekişi geçiriljek meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işleri utgaşykly dowam edýär. Bu işlerde kämil tehnikalaryň hyzmatyndan netijeli peýdalanylýar. Jogapkärli möwsüme taýýarlygyň çäginde etraplardaky tehniki hyzmat ediş kärhanalarynda, daýhan birleşikleridir daýhan hojalyklarynda bar bolan tehnikalar we gurallar abatlanýar. Abatlaýjy ussalar tehnikalaryň her birini gözden geçirýärler, abatlaýarlar we ekişe taýýar edýärler.

2 gün öň

Tohumlyk gowaça çigidi taýýar

Etrabymyzda pagta arassalaýjy kärhanalaryň ikisi bolup, şu ýyl etrap boýunça 32 müň gektar meýdanda gowaça ösdürip ýetişdirmek göz öňünde tutulýar. Etrabymyzdaky pagta arassalaýjy kärhanalaryň ikisinde hem tohumlyk gowaça çigidini taýýarlamak işine uly ähmiýet berilýär. Ýeri gelende bellesek, pagta arassalaýjy kärhanalarda tohumlyk gowaça çigidi üçin niýetlenen pagtany gaýtadan işlemek üstünlikli tamamlandy. Akdepe şäherindäki pagta arassalaýjy kärhanada ýazky ekiş üçin Daşoguz-120 görnüşli gowaça çigidiniň 1697 tonnasy, Jeýhun görnüşli gowaça çigidiniň 630 tonnasy taýýarlanyldy.

2 gün öň

Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligine daşary ýurt kompaniýalary bilen şertnamalary baglaşmaga ygtyýar berildi

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň oba hojalyk pudagynda alnyp barylýan özgertmeleri üstünlikli amala aşyrmak, oba hojalyk önümlerini öndürijileriň ýerden ýokary hasyl öndürmek ugrunda alyp barýan işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidenti Karara gol çekdi. Resminama laýyklykda, Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligine bugdaý ýygýan kombaýnlar, sürüm we bejergi traktorlary üçin ätiýaçlyk şaýlaryny, tigirleri, çalgy ýaglaryny, sarp ediş serişdelerini satyn almak barada daşary ýurt kompaniýalary bilen şertnamalary baglaşmaga ygtyýar berildi.

5 Fewral 2023

Balyklar üçin janly iýmiti köpeltmegiň taslamasyny 2024-nji ýylda durmuşa geçirmek meýilleşdirilýär

3-nji fewralda «Hazar balyk» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň artemiýany öwrenmek we synagdan geçirmek boýunça Belgiýanyň öňdebaryjy hünärmenleri bilen bilelikde Aşgabatda geçiren duşuşygynda artemiýa salinany köpeltmek boýunça taslamany işläp düzmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Bu taslamanyň esasy maksady, balyk üçin sagdyn we doly iýmit meselesini çözmek bolup durýar. Bu konsepsiýa artemiýa salinany köpeltmegi we olaryň ýumurtgalaryny iýmit hökmünde ulanmagy maksat edinýär. «Hazar balyk» AGPJ 2024-nji ýylda artemiýa salinany köpeltmek üçin synag taslamasyny durmuşa geçirmegi meýilleşdirýär.

5 Fewral 2023

Ýanwar 2023: Russiýa 5 müň tonna türkmen pomidoryny import etdi

Russiýanyň Weterinariýa we fitosanitar gözegçilik federal gullugynyň («Rosselhoznadzor») Moskwa şäheri, Tula we Moskwa oblastlary boýunça edarasy 2023-nji ýylyň ýanwar aýynda Moskwanyň çägine Türkmenistandan 270-den gowrak ýük awtoulagynda getirilen ter pomidorlaryň 5 müň tonnasyny barlagdan geçirdi. Türkmen pomidorlarynyň rus bazarynda paýy uly bolup, olaryň eksporty ýylsaýyn artýar. Bu barada «Rosselhoznadzor» gullugynyň geçen hepdäniň duşenbe güni ýaýradan metbugat beýanatynda habar berilýär.

5 Fewral 2023

Ömrüň ölçegi — abraý

(Oçerk) Onuň mahal-mahal eşidiler-eşidilmez: «Abraýymdan aýlanaýyn!» diýäýmesi bardy. Bu, meger, ömür ýüküniň agramyny bilýänliginden, ýaşalan ýyllaryň «harmanyny» terezä salyp görýänliginden dörän edähet bolmaly. Hernä, Goşjan Rahmediň ady agzalanda, il içinde, «Hä-ä, olmy, azaby bilen gyrmyzy don geýen, abraý ýüki artyk adamdyr» diýleni-hä çyn.

4 Fewral 2023

Oba hojalygy

POMIDORYŇ BEREKETLI HASYLY Köneürgenç etrabyndaky ýyladyşhana toplumy indi birnäçe ýyldan bäri hereket edip, onda her ýyl pomidoryň bol hasyly ösdürilip ýetişdirilýär. Ýyladyşhananyň umumy tutýan meýdany 10 gektar bolup, bu ýerde 4 bölüm hereket edýär, işgärleriň 100-den gowragy zähmet çekýär. Işgärleriň aglabasy ýaşlar bolup durýar. Olar özlerine berkidilen işi ýokary hil derejesinde berjaý edýärler. Ýyladyşhanada ähli işler awtomatik usulda berjaý edilip, ekinleri suwarmak, iýmitlendirmek, ýylylyk, çyglylyk ýagdaýny kadaly ýagdaýda saklamak kompýuterleriň kömegi bilen dolandyrylýar. Göreldeli işgärlerden Gülendam Gazakowa, Aýnur Nuryýewa, Göwher Sabyrowa, Aýbölek Begmyradowa dagylary görkezmek bolar. Ähli işleriň sazlaşykly alnyp barylmagy, ýyladyşhananyň agzybir işgärleriniň çekýän ýadawsyz zähmeti netijesinde bol pomidor hasyly ösüp ýetişýär. Munuň özi Arkadagly Serdarymyzyň daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ýerini tutýan, ekologiýa taýdan arassa, ter gök önümler bilen ilatymyzy ýylyň ähli döwründe ygtybarly üpjün etmek boýunça öňde goýýan wezipeleriniň doly berjaý edilýändigini tassyklaýar.

2 Fewral 2023

Ýokary işjeňlik üstünlige ýetirýär

Welaýatymyzyň edermen daýhanlarynyň yhlasly zähmeti bilen ekin meýdanlarymyzdan önýän guşgursak dänäni gaýtadan işlemekde degişli kärhanalarda ýokary zähmet üstünliklerine ýetilýär. Halkymyzy zerur bolan azyk önümleri bilen üpjün etmekde ýokary öndürijilikli işleýän şeýle kärhanalaryň biri-de «Lebapgallaönümleri» önümçilik birleşigidir. Kärhananyň işgärleriniň geçen ýylda ýeten belent sepgitleri-de bu ýerde zähmetiň gaýnap joşýandygyna doly şaýatlyk edýär. Ilki bilen geçen ýylyň 12 aýy boýunça birleşigiň özünde we onuň garamagyndaky kärhanalaryň ählisinde uny, kepegi, tüwini, bugdaý we manny ýarmalaryny we süýji-kökedir unaş önümlerini öndürmekde bellenilen meýilnamalaryň ählisiniň artygy bilen berjaý edilendigini bellemek gerek. Iň ýokary zähmet üstünlikleriniň hatarynda çörek we çörek önümleriniň önümçiligini görkezmek bolar. Çünki bu boýunça bellenilen meýilnama 3 essä golaý artyk ýerine ýetirildi. Ýagny «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda çörek we çörek önümleriniň meýilnamada bellenilen 16 290 tonnasynyň deregine 45 207 tonnasy öndürilip, meýilnama 277,5 göterim berjaý edildi. Bu belent sepgitde önümçilik birleşigine degişli bolan Türkmenabadyň 1-nji we 2-nji, şeýle hem Kerkiniň we Seýdiniň çörek kärhanalary

1 Fewral 2023

Maksat — bol hasyl almak

Geçen ýylyň galla oragynda «Türkmenistan» daýhan birleşigi Darganata etrabynda ilkinji bolup şertnamalaýyn borçnamasyny ýerine ýetirdi. Bu ýerde oragyň netijesi hem örän gowy boldy. Meýilleşdirilen 1856 tonnanyň ýerine 2000 tonnadan geçirilip, bugdaý ýygnaldy. Etrabyň edermen gallaçylary bugdaý ekilen 2300 gektar meýdandan 5300 tonnanyň deregine 5325 tonna hasyly ýygnap, geçen ýylyň oragynda welaýatymyz boýunça ilkinji ýeňşi gazandylar. Gazanylan ýeňşe «türkmenistanlylaryň» goşandy örän uly boldy. Olar beýleki hojalyklara-da nusgalyk görelde görkezdiler. Sebäbi ilkinji ýeňiş hemmäni gobsundyrýar.

1 Fewral 2023

Bereket bolçulygynyň çeşmesi

Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň oba hojalyk pudagyny ösdürmek, suwy tygşytly ulanmak, ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, bugdaýdan, gowaçadan hem-de gök-bakja ekinlerinden bol hasyl almak babatda berýän tabşyryklaryndan ugur alýan welaýatymyzyň «Daşoguzsuwhojalyk» önümçilik birleşiginiň işgärleri özlerine ýüklenen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen, yhlasly zähmet çekýärler. Golaýda biz önümçilik birleşiginiň suw ulanyş bölüminiň başlygy Öwezdurdy Gaýypow bilen söhbetdeş bolduk. Şonda ol häzirki wagtda welaýatymyzyň çäginde bar bolan suwaryş we şor suw akabalarynda alnyp barylýan işler dogrusynda giňişleýin gürrüň berdi. — Welaýatymyzyň esasy suw çeşmesi Amyderýa bolup, suwaryş ulgamlary Türkmenderýa, Hanýap, Gylyçbaý, Jumabaý saka,  Türkmenarna, Gypjak, Boz suw akabalarydyr. Döwletimiz tarapyndan bellenen möçberdäki suwlary möhletinde we doly almak barada önümçilik birleşigimiz tarapyndan ähli degişli çäreler geçirilýär. Häzirki wagtda welaýatymyzda 2023-nji ýylyň hasyly üçin gowaça, bugdaý, ýeralma we gök-bakja ekinleriniň kesgitlenen paýlarynyň çäginde suw bilen üpjün edilmegi üçin hem zerur çäreler geçirilýär. Ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyryp, ekerançylyk meýdanlaryndan bol hasyl almakda daýhanlar

1 Fewral 2023

Çopan atanyň ýodasy bilen...

“Çopanyň her güni edermençilik” diýlip, megerem, ýöne ýere aýdylmaýar. Çünki, sähra merdanalary pasyllaryň her bir gününe döz gelip, yhlas bilen mallaryna eýeçilik gözi bilen seredip, çopan atanyň ýodasy bilen barýarlar. Çopan-çoluklaryň köpüsi giň sährada ata kesbini dowam etdirip, ýurdumyzyň azyk garaşsyzlygyna saldamly goşantlaryny goşup gelýär. —Maldarlarymyz öňde goýlan sepgide ýetmek üçin gyş möwsüminde hem mallarynyň orta semizlikde bolmagy ugrunda yhlas edýärler. Hojalygymyzda bar bolan Maksat Annasähedowyň, Permanguly Tirkäýewiň ýolbaşçylyk edýän 1-nji, 2-nji fermalaryň öz arasynda ýaryş ýaýbaňlandyrylýar. Geçen ýyl maldarçylyk hojalygymyz boýunça 39314 ene goýundan 32494-e derek 32722 önüm alyndy. Edermen maldarlarymyz ýerine ýetirýän işlerine oňat düşünýärler. Birinji fermadan Maksat Bekmedow, Musa Hanow, Derýa Kuwwatow, ikinji fermadan Gurbanmyrat Öwezkulyýew, Şamyrat Hommadow, Saparguly Tirkäýew we beýlekiler ata kesbini dowam etdirýän çopanlardyr. Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda maldarlarymyz Süýji guýy, Çanak gaş, Jomart, Jeren çeşme we beýleki ýaýlalarda mallaryny talaba laýyk gyşladýarlar. Gyş agyllarynyň bar bolan 36-synda hem gyşa abatlaýyş işleri geçirildi.

1 Fewral 2023

Erigiň täze görnüşleri döredildi

Täze Zelandiýanyň «Plant & Food Research Ltd» (PFR) kompaniýasynda erigiň täze görnüşleri döredildi. Häzirki wagtda täze görnüşli erikler ýerli bagbanlar tarapyndan synagdan geçirilýär. Elbetde, täze görnüşlerde erigiň tagamy, daşky görnüşi we uzak wagt terligine durup bilmegi aýratyn göz öňünde tutuldy. Bu barada ýurduň  «Krishak Jagat» neşiri habar berýär.

1 Fewral 2023

1
2
3
4
5
6
7
8
...
118
119
›