HABARLAR

Asman giňişliginde «Arkadag» ýyldyzy şöhle saçýar

Kanun esasynda döwlet ähmiýetli şäher diýen aýratyn hukuk derejesine eýe bolan Arkadag şäheriniň gurluşygy türkmen halkynyň Milli Lideriniň başyny başlan we häzirki wagtda Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan üstünlikli durmuşa geçirilýän giň gerimli özgertmeleriň aýdyň netijesidir. Milli Liderimiz bilen birlikde bu ajaýyp şäheriň barha meşhurlygy artýar, çawy dünýä dolýar. Her güni taryhy wakalara beslenýän ajaýyp Watanymyzda ýene-de bir ýatdan çykmajak waka şaýat bolmagymyz biz — ylym-bilim işgärleriniň göwün guşuny asmana göterdi. Ýagny «Kosmos-Ýer» jemgyýeti tarapyndan älem giňişliginde täze asman jisiminiň hasaba alynmagy we ol jisime hem bitiren ägirt uly il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli işleri üçin Milli Liderimiziň hormatyna «Arkadag» adynyň dakylmagy dünýä alymlar jemgyýetçiligi tarapyndan ýurdumyza goýulýan hormat-sarpanyň örän çäksizdigini äşgär etdi.

22 Iýul 2024

Ylym

Innawasion ösüşleri nazarlap

Diýarymyzda ylmy ösdürmekde uly üstünlikler gazanylýar. Ýurdumyzyň ylym-bilim syýasatynda yzygiderli özgertmeleriň durmuşa geçirilmegi kämil nesil terbiýesiniň özenini düzýär. Türkmenistanyň Prezidentiniň 2015-nji ýylyň 13-nji noýabrynda çykaran Karary bilen ylmyň we tehnologiýalaryň ileri tutulýan ugurlarynyň 6-sy tassyklandy hem-de bu ulgamy ösdürmäge, onuň hukuk binýadyny pugtalandyrmaga gönükdirilen kanunlaryňdyr döwlet maksatnamalarynyň birnäçesi kabul edildi. Ylmy we ylmy-pedagogik işgärleri taýýarlamak, olaryň hünärini yzygiderli kämilleşdirmek innowasion ulgamy ösdürmegiň esasy şertleriniň biridir.

19 Iýul 2024

Ylym

Halkaraçy talyplar «Biznes reklama» gazetiniň redaksiýasynda myhmançylykda boldular

9-njy iýulda Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň halkara žurnalistikasy fakultetinde bilim alýan talyp ýaşlar «Biznes reklama» gazetiniň redaksiýasynda myhmançylykda boldular. Tomusky tanyşlyk hem-de önümçilik tejribeliklerini geçýän talyplar gazetiň döredijilik, maket, dizaýn işleriniň aýratynlyklary bilen tanyşdylar. Şeýle-de redaksiýanyň degişli işgärleri talyplara gazete ýerleşdirilýän materiallaryň mazmun hem-de grammatik taýdan düzedilişi barada giňişleýin gürrüň berdiler. Mälim bolşy ýaly, häzirki wagtda ýurdumyzyň ýokary we orta hünär okuw mekdeplerinde bilim alýan talyp ýaşlar nazaryýetde alan bilimlerini tanyşlykdyr önümçilik tejribeleriniň üsti bilen has-da berkitýärler. Olar öz okaýan ugurlary boýunça ýurdumyzyň pudaklaýyn we dolandyryş edaralarynda, gazet-žurnallaryň redaksiýalarynda, çagalar dynç alyş we sagaldyş merkezlerinde tomusky tejribeliklerini geçýärler.

15 Iýul 2024

Ylym

«Döwrüň belent ruhy bilen, öňe barýar bagtly ýaşlar»

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda ýurdumyzyň ylym-bilim edaralarynda okaýan, dürli ulgamlarynda zähmet çekýän ýaşlarymyzyň 107-si ylmy işler boýunça geçirilen bäsleşikde ýeňiji boldular Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW:— Biz ýaş alymlarymyzyň ylmy açyşlaryny, innowasion tejribelerini, ylmy-inženerçilik pikirlerini, senagat-innowasion, maglumat-tehnologik ylmy barlaglaryny döwletimiziň kuwwatyny pugtalandyrmakda, aýratyn-da, ykdysadyýetimiziň sanly düzümlerini ösdürmekde örän möhüm hasaplaýarys.

11 Iýul 2024

Ylym

Haşal otlar we olara garşy göreş çäreleri

Şu günler ýurdumyzyň oba hojalygynyň ekerançylyk pudagynda gyzgalaňly döwür dowam edýär. Ekin meýdanlarynda gowaçalary ösdürip ýetişdirmek boýunça işler ýokary derejede alnyp barylýar. Şeýle işleriň biri hem gowaçalaryň ösüşine zyýan berýän haşal otlara garşy göreş çäreleridir. Haşal otlar ekinlerden öň gögerýärler we toprakdaky iýmiti we suwy peýdalanyp, hasyllylygy kemeldýärler. Haşal otlaryň ýaýran meýdanlarynda topragy bejermek, hasyly ýygnamak üçin geçirilýän işler kynlaşýar. Mysal üçin, çaýyr, gamyş ýaly köki ýüzde ýatýan köpýyllyk otlar gögeren meýdanlarda kultiwasiýa işlerini geçirmek kynlaşýar. Maşyn bilen ýygylan gowaça meýdanlarynda itüzüm ýaly miwesi we ýapragy köp bolan hem-de düzüminde suw saklaýan otlar gögerýän bolsa, pagta ýygylanda agregatlary yzly-yzyna ýuwup, arassalap durmaly bolýar.

9 Iýul 2024

Ylym

Ylymly nesil - ynamly nesil

«7/24. tm» №28 (215), 08.07.2024 Dün­ýä her bir yn­sa­nyň özün­den baş­lan­ýar. Özü­ňe dü­şün­mek, ýö­re­jek ýol­la­ry­ňy, et­jek iş­le­ri­ňi aýyl-sa­ýyl et­mek, ýol­la­ryň dü­zü­ni saý­la­mak üçin yn­san ba­la­sy uzak asyr­la­ryň do­wa­myn­da elin­den ki­ta­by­ny dü­şür­mez­den, ir­gin­siz göz­leg­de bo­lup­dyr. Edi­len yl­my açyş­lar, ýa­zy­lan eser­le­riň äh­li­si yn­sa­nyň özü­ne ni­ýet­le­nen­dir. Mu­nuň özi Ýu­sup Ba­la­sa­gun­ly­nyň «Ylym bi­li­mi bil­mek­dir. Ylym özüň bil­mek­dir» di­ýen dür­dä­ne söz­le­ri­niň gys­ga­ça tym­sa­ly.

7 Iýul 2024

Ylym

BAGTDAN PAÝLY, ÝEŇIŞDEN SERPAÝLY ÝAŞLAR

12-nji iýunda Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda her ýylda Ylymlar güni mynasybetli Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň we Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi Geňeşiniň bilelikde guramagynda geçirilýän ylmy işler boýunça yglan edilen bäsleşigiň ýeňijilerine hormatly Prezidentimiziň adyndan Şahadatnamalary we gymmat bahaly sowgatlary gowşurmak dabarasy geçirildi. Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça geçirilen bäsleşige ýurdumyzyň ylmy-barlag institutlarynyň, pudaklaýyn edaralaryň we önümçilik birleşikleriniň işgärleri, ýokary hem-de orta hünär okuw mekdepleriniň mugallymlarydyr talyplary, mekdep okuwçylary şeýle-de ylmy işe höwesli dürli hünärdäki ýaşlar gatnaşdylar. Şu ýyl ylmy bäsleşige ýaşlaryň 1 müň 670 sanysy gatnaşyp, özleriniň ylmy-barlag işleriniň ähmiýetlidigini subut eden ýaşlaryň 107-si has tapawutlanyp, bäsleşigiň ýeňijisi diýlip yglan edildi. Şeýle hem dabaranyň dowamynda 2024-nji ýylyň 11-14-nji apreli aralygynda Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Kazan Federal Uniwersitetinde (KFU) guralan Halkara ylmy ýaşlar maslahatynyň çäginde geçirilen bäsleşigiň hem-de hormatly Prezidentimiziň Karary bilen tassyklanan Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry M

3 Iýul 2024

Ylym

Ylym we innowasion işjeňlik

Türkmenistan beýik özgertmeler ýoly bilen öňe ynamly ädim ädip, çalt depginde ösýän döwletleriň hataryna goşulýar. Ýurdumyzyň ykdysady syýasaty erkin ykdysadyýeti, bazaryň we döwlet kadalaşdyrmasynyň düzümleriniň sazlaşygyny, oba hojalygynyň, senagatyň döwrebaplaşdyrylmagyny, dünýä bazarlarynda bäsdeşlige ukyply önümleri öndürýän ýokary tehnologiýaly pudaklaryň ösdürilmegini maksat edinýär. Şunuň bilen birlikde, intellektual ulgama — bilime, ylma, maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalarynyň ornaşdyrylmagyna uly möçberde maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär. Ýurdumyzyň ykdysady howpsuzlygyny üpjün etmegiň maksatnamalaýyn çäreleri birnäçe ugurlary öz içine alýar. Olara ykdysadyýetiň diwersifikasiýalaşdyrylmagy, innowasion ykdysadyýetiň kemala getirilmegi, senagatlaşdyrma syýasaty, maliýe durnuklylygy, işjeň maýa goýum syýasaty, durmuş maksatnamalaryny amala aşyrmak arkaly, milletiň intellektual mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmak ýaly ugurlar degişlidir. Agzalan strategik ugurlar esasynda innowasion ykdysadyýetiň döredilmegi bilen baglanyşykly maksatnamalaýyn çäreler milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini üpjün etmäge gönükdirilendir. Hormatly Prezidentimiziň ylym we bilim ulgamyndaky döwlet syýasatyny durmuşa geçirmegi üpjün etmek, ylmy i

2 Iýul 2024

Ylym

Döwrebap mümkinçilikleriň ähmiýeti

Ylmy barlaglara we işläp taýýarlamalara, tehnologik we guramaçylyk innowasiýalara gönükdirilýän maýa goýumlaryň ýyl-ýyldan artdyrylmagy, olary ulanmagyň esasynda ýokary ykdysady netijeleriň gazanylmagy innowasiýa işiniň ösdürilmegi üçin zerur şertleri döredýär. 2020-nji ýylyň 31-nji ýanwarynda Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň Innowasiýa maglumat merkeziniň döredilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Bu merkez bilim bermegiň ähli basgançaklaryny ýokary hilli elektron bilim maglumatlary bilen üpjün etmegi, berilýän bilimiň mazmunyny baýlaşdyrmagy, sanly ulgam üçin zerur bolan elektron okuw-görkezme esbaplaryny, wideo we audio okuw materiallaryny, elektron okuw kitaplary we gollanmalary taýýarlamaga ýardam bermegi, maglumat we innowasiýa tehnologiýalary babatdaky işleri utgaşyklylykda alyp barmagy hem-de bilim maksatnamalary boýunça işleri ýokary derejede guramagy maksat edinýär. Innowasiýa maglumat merkezini döretmekdäki işlerde sanly ulgam boýunça dünýäniň öňdebaryjy ýurtlarynyň, ýagny Ýaponiýa, Koreýa Respublikasy, Singapur ýaly ýurtlaryň tejribesinden ugur alyndy.

30 Iýun 2024

Ylym

Meş­hur alym

«Türkmenistan Sport», № 2 (22), 2024 Or­ta asyr Gün­do­gar aly­my, Luk­man He­kim ta­hal­lu­sy­ny alan Ibn Si­na­nyň luk­man­çy­lyk yl­my we tej­ri­be­si ba­bat­da go­ýan aja­ýyp mi­ra­sy bü­tin dün­ýä­de meş­hur­ly­ga eýe­dir. Beý­le­ki dö­wür­deş­le­ri we egin­deş­le­ri Abu Reý­han Bi­ru­ni, Omar Haý­ýam, Al Ho­rez­mi, Al-Fa­ra­by ýa­ly, Ibn Si­na hem yl­myň ju­da köp ugur­la­ry bo­ýun­ça ýa­zan yl­my iş­le­ri bi­len özü­ne en­sik­lo­pe­di­ýa­çy alym diý­di­rip­dir.

30 Iýun 2024

Ylym