HABARLAR

Konstitusiýa — asudalygyň beýany

Halkara hukugynyň umumy ykrar edilen kadalary Türkmenistanyň halkara gatnaşyklarynda esasy ölçeg bolup durýar. Ýurdumyz parahatçylyk arkaly ösüş ýörelgesinden ugur alýar. Şeýle bolansoň, biziň ýurdumyz dünýäde parahatçylygy we durnukly ösüşi gazanmaga özüniň Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna daýanyp çemeleşýär. Onuň esasynda bolsa halkymyzyň dostluk-doganlyk, ynsanperwerlik, myhmansöýerlik, goňşuçylyk ýaly asylly häsiýetleri we ýörelgeleri durandyr. Türkmenistan döwletimiz gysga wagtyň içinde halkara arenasynda özboluşly daşary syýasatyny amala aşyrýan döwlet hökmünde özüni tanatdy. Oňyn bitaraplyk ýörelgelerinden ugur alyp, dünýäde we sebitde parahatçylygy, durnuklylygy we ylalaşygy saklamak we pugtalandyrmak, köp döwletler bilen hoşniýetli, dostlukly we özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmek, halkara hukugynyň ykrar edilen ýörelgelerine we kadalaryna ygrarly bolmak ýaly başlangyçlary döwletimiziň daşary syýasatynyň özeni boldy.

«Ýaşyl tuguň pasyrdysy ýüregime owsun berer»

Baýdak diňe bir döwlet nyşany däldir, halkyň milli buýsanjydyr. Ata-babalarymyz ar-namysa deňäp, oňa tagzym edipdirler. Baýdagyň belentde parlap durmagy halkyň abraý-mertebesiniň belentligidir, ýurduň abadançylygynyň, beýik ösüşleriniň dabaralanmagydyr. Şonuň üçin hem halkymyz baýdaga «Mertebe tugy» diýýär. Merdana esgeriň, harby gullukçynyň mukaddes ýaşyl tugumyzy maňlaýa sylyp, watançylyk kasamyny kabul edişini, dünýäniň iri sport ýaryşynda öňe saýlanan türkmen türgenleriniň Döwlet baýdagymyzy Döwlet senasynyň astynda belende galdyrýandygyny synlap, mukaddes watançylyk duýgusy kalbyňa dolýar. Ýüregiňi joşa getirýär, ata ýurduňa, halkyňa bolan söýgiňi has-da artdyrýar. Bir hakykaty buýsanç bilen belläp bolar. Türkmenistanyň Döwlet senasyndaky «Baýdagyň belentdir dünýäň öňünde!» diýen belent ruhly setiri ýadymyza salanymyzda-da, belent buýsanjymyz, Watana bolan söýgimiz göwnümizi has-da joşa getirýär.

Berkararlygyň sarsmaz sütüni

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň täze ösüş taryhynyň kepili, ilkinji we hemişelik nyşanlary bolan Konstitusiýamyzyň hem-de Döwlet baýdagymyzyň ruhlandyryjy güýji mähriban halkymyzy şan-şöhratly ýol bilen öňe — ajaýyp geljege alyp barýar. Döwletliligiň baş alamatlary bolan Konstitusiýamyz, ýaşyl tugumyz ähli ösüşlerimiziň gözbaşydyr. Konstitusiýa sözi «constitutio» diýen latyn sözden emele gelip, «gurmak, dikeltmek, döretmek» diýen manylary aňladýar. Hut şu jähetden alanyňda hem Türkmenistanyň taryhy döwri döwletliligiň, jemgyýetimiziň gurluşynyň hukuk esaslaryny kesgitleýän Konstitusiýamyzyň ornuny, ähmiýetini has aýdyň ýüze çykardy. Halkyň paýhasyny, geljege ymtylyşlaryny ýüze çykarmagyň, goldamagyň, kanunlar bilen berkitmegiň esasy bolan Konstitusiýamyz ýurdy ösdürmegiň taryhy ýollaryny salgy berýän baş ýörelgämiz bolsa, Döwlet baýdagymyz hemme ugurlarda üstünliklere, ýeňişlere ruhlandyrýan köňül buýsanjymyzdyr.

Parahatçylyk pederleriň pendidir

Parahatçylyk — dünýä halklarynyň, ýurtlaryň arzuwy. Köňülleriň baýdagy. Dünýäniň hoşniýetlilik aýdymy. Türkmen halky owalda-ahyrda parahatçylygyň tarapdary bolupdyr. Biz muňa ýazyjy Nurmyrat Saryhanowyň «Şükür bagşy» powestinde medeni diplomatiýa, sazyň güýjüne daýanyp, parahatçylygy öňe sürýän sazanda — Şükür bagşynyň mysalynda hem, ata-babalarymyzyň myhmansöýerlik, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynda-da aýdyň göz ýetirýäris. Milli gymmatlyklarymyzdan beýik sungaty, asyrlarboýy ýaşaýan ajaýyp eserleri döretmegi başaran merdana halkymyz medeni diplomatiýany — parahatçylyk medeniýetini döretmegiň, dialog arkaly ylalaşyk gazanmagyň hem özboluşly usullaryny, çözgüdini oýlap tapypdyrlar. Muňa ýönekeýje mysal hökmünde ýaraga däl-de, saza daýanyp, saza ýüregini berip, ýeňiş gazanyp, parahatçylyk sungatyny döredip bilen türkmen sazandasy — Şükür bagşyny görkezip bileris. Gahryman Arkadagymyz «Parahatçylyk sazy, dostluk, doganlyk sazy» atly kitabynda: «...Bu ideýa — sungatyň parahatçylygy döretmek wezipesi hem-de, umuman, parahatçylygy döretmek sungaty baradaky pikirdir. Bolup geçen bu wakada parahatçylygy döretmek ideýasy sazandanyň keşbinde öz beýanyny tapýar» diýip belleýär.

Dost-doganlyk ýörelgeleri

Türkmenistan daşary syýasat işinde dünýäniň ähli döwletleri bilen özara bähbitli ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn gatnaşyklaryň ilerledilmegine möhüm ähmiýet berýär. Dünýäde ylalaşdyryjy merkez hökmünde tanalýan ýurdumyz halkara gatnaşyklary ulgamynda ýüze çykýan çylşyrymly ýagdaýlaryň çözülmeginde diňe syýasy-diplomatik gurallaryň ulanylmagynyň tarapdary bolup çykyş edýär. Türkmen diplomatiýasynyň dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary, sebit hem-de halkara gatnaşyklarynda özara düşünişmek we ynanyşmagy pugtalandyrmaga gönükdirilen başlangyçlary dünýä derejesinde uly ähmiýete eýedir. Döwletimiziň daşary syýasatynyň üstünlikli amala aşyrylmagynda diplomatik gullugyň üstüne örän jogapkärli wezipeler düşýär. Şonuň netijesinde ýurdumyz Birleşen Milletler Guramasy, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewropa Bileleşigi, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy hem-de beýleki iri halkara düzümler bilen netijeli hyzmatdaşlygy işjeň ösdürýär. Türkmenistan köpugurly diplomatiýanyň netijeli gurallaryny ulanmak bilen, Durnukly ösüş maksatlaryny ýerine ýetirmek boýunça zerur tagallalary edýär. Şunuň bilen birlikde, energiýa howpsuzlygy, durnukly ulag ulgamy, howanyň üýtgemegi we beýleki ugurlar boýunça hyzmatdaşlyga aýratyn ähmiýet berilýär. 2024

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

25-nji aprelde hormatly Prezidentimiz sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine döwlet durmuşynyň ileri tutulýan meseleleriniň birnäçesi girizildi. Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa milli kanunçylyk-hukuk binýadyny döwrüň talaplaryna laýyklykda mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi.

Dünýäniñ ösüşinde Türkmenistanyñ orny

Hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda ata Watanymyz Türkmenistan parahatçylyk söýüjilik, «Açyk gapylar» we netijeli hyzmatdaşlyk syýasatyny üstünlikli amala aşyrmak bilen, saýlap alan ugruna üýtgewsiz eýerýär. Şeýlelikde, ýurdumyz BMG bilen köpugurly, netijeli gatnaşyklary ösdürmäge aýratyn ähmiýet berýär. Şol gatnaşyklar soňky ýyllarda täze mazmuna eýe boldy. Ýakynda BMG-den gelip gowşan hoş habar hem munuň aýdyň subutnamasydyr. Ýagny şu ýylyň 9-njy aprelinde geçirilen BMG-niň Ykdysady we Durmuş geňeşiniň mejlisinde Türkmenistan BMG-niň Durmuş ösüşi boýunça komissiýasynyň 2025 — 2029-njy ýyllar üçin agzalygyna biragyzdan saýlandy.

Parahatçylyk — ynsan ömrüniň goragy (Ýaş žurnalistiň sözi)

Gadymy döwürlerde baýlygy, mal-mülki uly bagt hasaplapdyrlar. Emma halkara gatnaşyklarynyň çylşyrymlaşan XXI asyry hakyky bagtyň parahatçylykda we saglykdadygyny äşgär etdi. Geçmişde edermen hem merdana millet hökmünde dünýä taryhynyň sahnasyna çykyp, şöhratly yz galdyran halkymyzyň parahatçylyk ýörelgeleri täze taryhy döwürde hem dünýäde belent ykrara eýe bolýar. BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy esasynda «2025-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» atly Kararnamanyň kabul edilmegi bolsa munuň täze bir beýany bolup, ýurdumyzyň işjeň daşary syýasatynyň parasatly häsiýetini nobatdaky gezek ýüze çykardy. 11-nji aprelde Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynda geçirilen «Parahatçylygy ilerletmek: ýurtlaryň arasynda ynanyşmagy berkitmek boýunça strategiýalary durmuşa geçirmek» atly maslahat hem şu taryhy waka bagyşlandy. Bir zada baha bermek islesek, ony düýp-teýkary bilen seljerýäris. Gadymy dünýä taryhynda ilkinji gezek Nusaýda Gündogar döwleti Hytaý we Günbatar döwleti Rim bilen diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýlandygyny ylym we taryhy garaýyşlar subut etdi. Ýurdumyz Beýik Ýüpek ýolunyň ýüreginde ýerleşip, dünýäniň ençeme halklary bilen sy

Beýik başlangyç — belent buýsanç

Türkmençilikde bir adamyň il içindäki abraýyny suratlandyrmak üçin «sözi diňlenilýän adam» diýen aýtgy ýörgünli. Gerek ýerinde jaýdar sözi aýdyp bilmek, ol sözüňem ýer almagy, dogrudan-da, uly abraý. Bu kada döwletleriň mysalynda hem üýtgewsizligine galýar. Hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyndan gelip çykýan parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasaty alyp barýan Türkmenistan bu gün halkara giňişlikde şeýle abraýdan peýdalanýar, ählumumy ähmiýete eýe bolan meselelerde sözi ýer alýan döwlet hökmünde tanalýar. Eýsem-de bolsa, dünýä derejesinde ýyllara at dakmakda Türkmenistanyň teklibiniň BMG-niň Baş Assambleýasynda biragyzdan makullanylmagy muňa iň aňrybaş delil dälmidir?! Mundan ozal hem Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan Türkmenistanyň başlangyçlary bilen 2019-njy ýylda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 74-nji sessiýasynda «2021-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» atly, 2022-nji ýylda bolsa BMG-niň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasynda «2023-nji ýyl — Parahatçylygyň kepili hökmünde dialogyň halkara ýyly» atly Kararnamalar kabul edilipdi. Şulara ser salsak, soňky bäş ýylyň üçüsiniň Türkmenistanyň başlangyjy bilen kabul edilen kararnamalar esasynda ählumumy derejede atlandyrylandygyna göz ýetirýärsiň. Ş

Arzyly menzilleriň aýdymy

Adamzat jemgyýetiniň ösüşi, nesilleriň abadançylygy parahat durmuşyň üpjün edilmegi, ynsanperwerlik ýörelgeleriniň dabaralanmagy bilen aýrylmaz baglydyr. Parahatçylyk ýörelgelerini ýaýbaňlandyrmak, agzybirlige sarpa goýmak, birek-birege ýardam bermek türkmeniň milli ýörelgelerinden gözbaş alýar. Diňe beýik ýaşaýşa, barlyga, ösüşe, döredijilige, abadançylygyň we parahat durmuşyň zerurlyklaryna gulluk edýän gymmatlyklary kabul eden halkymyz olary her bir nesliň taryhy tejribesi bilen baýlaşdyryp, geljek nesle geçiripdir. Dowamatyň-dowam bolmagynyň hatyrasyna guran, döreden ata-babalarymyzyň ýagşy arzuwlary durmuşa bolan egsilmez söýgä, kämil döredijilige siňip, bu mährem Diýarda ýaşaýşyň ebedilik kanunyna öwrülip gidipdir. Şol ýol-ýörelge bilen nesil terbiýelän halkymyz bu gün oňyn Bitaraplyk syýasatynyň nurana şuglasyny dünýä ýüzüne ýaýýar. Ýurdumyzyň baky Bitaraplygy dünýä döwletleriniň arasynda parahatçylykly, ynanyşykly, dostlukly, özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmekde möhüm orun eýeleýändigini dabaralandyrýar. Türkmenistan parahatçylyk we ynanyşmak syýasatyny öňe sürmek bilen, bu ugruň halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň, ösüşiň binýady bolup durýandygyny, bu ýolda baş gural bolup dialogyň öňe çykandygyny beýan edýär. 2024-nji ýylyň 21-