"Standart, hil we howpsuzlyk" žurnaly

Esaslandyryjysy: Türkmen Standartlar maglumat merkezi
Salgysy: Aşgabat şäheri, Oguzhan köçesi 201-nji jaýy
Telefon belgileri: 39-25-76

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Ça­ga­lar ba­gyn­da gur­nak­la­ryň işi­ni gu­ra­ma­gyň ýol­la­ry

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da ýur­du­my­zyň bi­lim ul­ga­mynda öz­gert­me­le­r üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ýar. Mek­de­be çen­li ça­ga­lar eda­ra­la­ryn­dan baş­lap, bi­lim eda­ra­la­ry­nyň äh­li bas­gan­çak­la­ryn­da bi­lim ber­li­şi­niň de­re­je­si­ni düýp­li ýo­kar­lan­dyr­ma­ga aý­ra­tyn üns be­ril­ýär. Döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan mö­hüm ugur­la­ry­nyň bi­ri hök­mün­de ýur­du­my­zyň gel­je­gi bo­lan ýaş nes­liň ir­ki ýaş­dan baş­lap, be­den taý­dan sag­dyn, ru­hy taý­dan kä­mil ösüp ke­ma­la gel­me­gi, döw­re­bap bi­lim we ter­bi­ýe al­ma­gy üçin äh­li şert­ler dö­re­dil­ýär. «Türk­me­nis­tan­da ça­ga­nyň ir­ki ösü­şi­ni we ola­ryň mek­de­be taý­ýar­ly­gy­ny ös­dür­mek ba­bat­da 2020 — 2025-nji ýyl­lar­da mek­de­be çen­li ça­ga­lar eda­ra­la­ry­nyň işi­ni kä­mil­leş­dir­me­giň mak­sat­na­ma­sy» ösüp gel­ýän ýaş nes­liň hem­me­ta­rap­la­ýyn saz­la­şyk­ly ösü­şi­niň, sag­ly­gy­nyň, mek­de­be taý­ýar­ly­gy­nyň ta­la­ba­la­ýyk bol­ma­gy­ny göz öňün­de tut­ýar.

10 Ýanwar 2023

Bilim

Mugallymlaryň maslahaty

Bilim ulgamy kämilleşýär Ýakynda Mary şäherindäki 28-nji orta mekdepde bilim işgärleriniň gatnaşmagynda maslahat geçirildi. Maslahatda welaýat baş bilim müdirliginiň başlygynyň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji Atageldi Annaseýidow, welaýat baş bilim müdirliginiň başlygynyň orunbasary Döwran Saryýew, 21-nji çagalar bagynyň müdiri Tawus Annamämmedowa, 26-njy orta mekdebiň müdiri Meýlis Atabaýew, welaýat baş bilim müdirliginiň mekdebe çenli bilim, terbiýe we mekdepden daşary edaralary bölüminiň başlygy Ogulgerek Abdyllaýewa çykyş etdiler.

10 Ýanwar 2023

Bilim

Bilim ulgamyny kämilleşdirmek ugrunda

Ýakynda Dänew etrabyndaky ýöriteleşdirilen 17-nji orta mekdebiň mejlisler zalynda «Ösüp gelýän nesillerimize ata-babalarymyzyň öwüt-ündewleriniň esasynda bilim we terbiýe berlişini has-da kämilleşdirmek milli bilim ulgamynyň wajyp wezipesi» diýen at bilen bilim işgärleriniň gatnaşmagynda maslahat geçirildi. Maslahaty ylym we bilim işgärleriniň kärdeşler arkalaşygynyň Dänew etrabyndaky ilkinji guramalarynyň başlyklarynyň geňeşi bilen etrap bilim bölümi bilelikde gurady. Maslahatda hormatly Prezidentimiziň bilim işgärleriniň öňünde goýan wezipelerini durmuşa geçirmek hakynda täsirli çykyşlar diňlenildi hem-de 2022 ― 2023-nji okuw ýylynda öňde durýan wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle hem maslahatyň çäginde bilim işgärleriniň görkezme esbaplarynyň sergisi guraldy. Maslahatyň ahyrynda okuw ýylynyň dowamynda tapawutlanan kärdeşler arkalaşyklarynyň işjeň agzalaryna ylym we bilim işgärleriniň kärdeşler arkalaşygynyň Dänew etrabyndaky ilkinji guramalarynyň başlyklarynyň geňeşi tarapyndan ýadygärlik sowgatlar hem-de bilim bölüminiň adyndan Hormat hatlary gowşuryldy.

10 Ýanwar 2023

Bilim

Institutymyz bütindünýä uniwersitetler reýtinginiň sanawyna goşuldy

Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda ýaşlara berilýän bilimiň hilini halkara ülňülere kybap getirmek maksady bilen, ýokary okuw mekdeplerini höweslendiriş çärelerini geçirmek, olary 2024-nji ýyla çenli halkara derejeli ýokary okuw mekdepleriniň sanawyna goşmak ýaly wezipeleri öňde goýmagy gysga wagtda öz netijelerini berip başlady. Bu ugurdaky tabşyryklary ýerine ýetirmek ugrundaky işleriň netijesinde, Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary instituty hem «UI Green Metric» Bütindünýä uniwersitetler reýtinginiň sanawyna goşuldy. Şu ýyl bu reýtinge dünýäniň müňden gowrak uniwersiteti gatnaşdy. Her gatnaşyjy öz ýokary okuw mekdebiniň daşky gurşawyň goraglylygy bilen bagly amala aşyrýan işlerini beýan edip, bu maglumatlary degişli kadalaşdyryjy resminamalar bilen tassyklady. «Green Metric» dünýä daşky gurşaw reýtingi Indoneziýa uniwersiteti tarapyndan 2010-njy ýylda işlenip düzüldi we ýokary okuw mekdepleriniň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetilmegine goşýan goşandyny bahalandyrýan ilkinji halkara reýting boldy. Häzirki wagtda bu reýting, esasan, adamzadyň durnukly ösüşiň meseleleri barada habarlylygyny ýokarlandyrmak wezipesini ýerine ýetirýär we bu meseläni çözmäge gatnaşýan uniwersitetleriň halkara derejä çykmagyna goşant goşýar. «Green Metric» reýtinginiň artýan meşhurlygy we agzalarynyň giň gerimi geljekde onuň daşky gurşaw meselelerini çözmegiň täsirli serişdesin

9 Ýanwar 2023

Bilim

Wa­ta­ny gül­led­ýär bag­ty­ýar ýaş­lar

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň parasatly içe­ri hem da­şa­ry sy­ýa­sa­ty ne­ti­je­sin­de ýur­du­myz üs­tün­lik­le­re, şan­ly wa­ka­la­ra bes­len­ýär. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­da dur­ma­gyn­da ata Wa­ta­ny­myz­da mil­li mak­sat­na­ma­lar üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Giň möç­ber­li sy­ýa­sy, yk­dy­sa­dy, dur­muş öz­gert­me­le­ri ýur­du­my­zy ösüş­le­re bes­le­ýär. Ýur­du­myz­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň «Döw­let adam üçin­dir!» hem-de Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň «Döw­let di­ňe hal­ky bi­len döw­let­dir!» di­ýen şy­ga­ryn­dan ugur al­nyp, tä­ze, döw­re­bap şä­her­ler­dir oba­lar eme­le ge­ti­ril­ýär. Hä­zir­ki wagt­da ýur­du­my­zyň se­bit­le­rin­de, şä­her­dir oba­laryn­da hal­ka­ra öl­çeg­le­ri­ne la­ýyk gel­ýän me­de­ni-dur­muş mak­sat­ly des­ga­lar gu­rul­ýar.

8 Ýanwar 2023

Bilim

Bilim özgertmeleri — geljegimiziň şuglasy

Ak bug­daý et­ra­by­nyň Gä­mi oba­sy­nyň Me­de­ni­ýet öýün­de geçirilen et­rap bi­lim bö­lü­mi­niň ýan­war mas­la­ha­ty iş­jeň hä­si­ýe­te eýe bol­dy. Pe­da­go­gik iş­gär­le­riň ýan­war mas­la­ha­ty öň­de­ba­ry­jy bi­lim iş­gär­le­ri­ni bir ýe­re jem­läp, on­da 2022 — 2023-nji okuw ýy­ly­nyň bi­rin­ji ýa­ry­myn­da ga­za­ny­lan ne­ti­je­ler we ikin­ji ýa­ry­myn­da öň­de dur­ýan mö­hüm we­zi­pe­ler dog­ru­syn­da aý­ra­tyn bel­le­nil­di. Mas­la­hat «Ösüp gel­ýän ne­sil­le­ri­mi­ze ata-ba­ba­la­ry­my­zyň öwüt-ün­dew­le­ri­niň esa­syn­da bi­lim we ter­bi­ýe ber­li­şi­ni has-da kä­mil­leş­dir­mek mil­li bi­lim ul­ga­my­nyň wa­jyp we­zi­pe­si bo­lup dur­ýar» di­ýen şy­gar as­tyn­da geç­di. Mas­la­hat­da et­rap bi­lim bö­lü­mi­niň baş­ly­gy­nyň ha­sa­ba­ty üns bi­len diň­le­nil­di. Et­rap bo­ýun­ça umu­my­bi­lim ber­ýän or­ta mek­dep­le­riň 46-sy, mek­de­be çen­li ça­ga­lar eda­ra­la­ry­nyň 21-si bo­lup, olar­da pe­da­go­gik iş­gär­ler dün­ýä ül­ňü­le­ri­ne la­ýyk­lyk­da bi­lim-ter­bi­ýe ber­ýär­ler. Okuw ýy­ly­nyň bi­rin­ji ýa­ry­myn­da mek­dep okuw­çy­la­ry tä­ze mak­sat­na­ma­lar esa­syn­da okuw ki­tap­la­ry, iş dep­der­le­ri, okuw-gör­kez­me es­bap­la­ry we elekt­ron ki­tap­lar, pre­zen­ta­si­ýa­lar bi­len yzy­gi­der­li üp­jün edil­di. Mek­de­biň 1-nji synp okuw­çy­la­ry­na komp­ýu­ter til­si­ma­ty­ny gi­ňiş­le­ýin öw­ret­mek, bu ugur­dan okuw­çy­la­ryň dü­şün­je­si­ni gi­ňelt­me

8 Ýanwar 2023

Bilim

Dil­çi alym we us­sat mu­gal­lym

Oraz­dur­dy Çom­ma­dow öz öm­rü­niň ag­la­ba bö­le­gi­ni di­li, onuň ta­ry­hy­ny, dia­lek­to­lo­gi­ýa­ny öw­ren­mä­ge ba­gyş­lan alym­dyr. Oraz­dur­dy Çom­ma­dow di­ňe bir yl­my iş bi­len meş­gul bol­man, ýur­du­my­zyň ta­lyp ýaş­la­ry­na türk­men di­li der­si bo­ýun­ça sa­pak ber­di. Ol Türk­me­nis­ta­nyň baý­ry ýo­ka­ry okuw mek­de­bi bo­lan Döw­let­mäm­met Aza­dy adyn­da­ky Türk­men mil­li dün­ýä dil­le­ri ins­ti­tu­tyn­da türk­men di­li ka­fed­ra­sy­nyň pro­fes­so­ry­nyň we­zi­pe­si­ni ýe­ri­ne ýe­tir­di. Onuň ýe­ri­ne ýe­ti­ren yl­my iş­le­ri we çy­ka­ran yl­my ki­tap­la­ry türk­men di­li bi­len iş sa­lyş­ýan mu­gal­lym­la­ra we ta­lyp­la­ra usu­ly gol­lan­ma bo­lup hyz­mat ed­ýär. Bu iş­ler di­liň ta­ry­hyn­dan, dia­lek­to­lo­gi­ýa­syn­dan de­ger­li mag­lu­mat al­mak üçin gym­mat­ly­dyr. Hä­zir­ki dö­wür­de Oraz­dur­dy aga­nyň ylym­da bi­ti­ren iş­le­ri dil bo­ýun­ça okuw der­si­ni we iş tej­ri­be­si­ni geç­ýän ta­lyp­la­ra usu­ly gol­lan­ma bo­lup hyz­mat ed­ýär. Ol öz ta­lyp­la­ry­na, as­pi­rant­la­ry­na yl­myň çyl­şy­rym­ly ýol­la­ry­ny ýe­ňip geç­me­gi, onuň dog­ry usul­la­ry­ny saý­lap al­mak­la­ry­ny sal­gy be­rer­di. Ha­ly­pa­myz di­liň ta­ry­hyn­dan, dia­lek­to­lo­gi­ýa­dan yl­my iş alyp bar­jak bol­saň, il­ki bi­len, türk­me­niň ta­ry­hy­ny go­wy bil­me­li­di­gi­ni we bu ugur­dan ne­şir edi­len iş­ler bi­len ta­nyş bol­ma­ly­dy­gy­ny öw­ran-öw­ran aý­dar­dy. Ol d

8 Ýanwar 2023

Bilim

Ter­bi­ýe mek­de­bi

Hä­zir­ki aja­ýyp döw­rü­miz­de ýaş ne­sil­ler ha­kyn­daky ala­da ýo­ka­ry de­re­jä eýe bo­lup, bu ugur­da äh­li müm­kin­çi­lik­ler dö­re­dil­ýär. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ta­gal­la­sy bi­len ýaş­lar üçin dö­re­dil­ýän müm­kin­çi­lik­ler has-da ro­waç­la­nyp, ýur­du­my­zyň jem­gy­ýet­çi­lik-sy­ýa­sy dur­mu­şy­ny öz­gert­mek­de bi­möç­ber iş­ler ama­la aşy­ryl­ýar. Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de jem­gy­ýet­çi­lik gat­na­şyk­la­ryn­da düýp­li öz­ge­riş­lik­ler bo­lup geç­ýär. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ýur­du­my­zyň ylym-bi­lim ul­ga­my­ny kä­mil­leş­dir­mek ba­ra­da dur­mu­şa ge­çir­ýän be­ýik iş­le­ri hal­ky­my­zyň kä­mil jem­gy­ýet­de ýa­şa­ma­gy, iş­le­me­gi, dö­ret­me­gi we bi­lim al­ma­gy, gur­ma­gy ug­run­da öň­de goý­lan we­zi­pe­le­riň ro­waç al­ýan­dy­gy­nyň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. Ru­hy tä­miz, kal­by päk, ah­la­gy aras­sa, dün­ýä­ga­raý­şy giň, süý­ji dil­li, ha­lal­ly­gy he­mi­şe özü­ne ýa­ran edi­nen ýaş­la­ry ter­bi­ýe­läp ýe­tiş­dir­mek esa­sy ugur­la­ryň bi­ri­dir. Şun­da ýaş­la­ryň mil­li ruh­da ter­bi­ýe­len­me­gi, wa­tan­sö­ýü­ji­lik duý­gu­la­ry­nyň ke­ma­la gel­me­gi äh­mi­ýet­li ha­sap­lan­ýar. Mu­nuň üçin halk dö­re­di­ji­lik eser­le­ri­ne, nus­ga­wy ede­bi­ýa­ty­my­za ýüz­len­ýä­ris. Esa­san hem Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň aja­ýyp ki­tap­la­ry ne­sil ter­bi­ýe­sin­de eg­sil­mez ha­zy­na­dyr, ýol-ýö­rel­

8 Ýanwar 2023

Bilim

Bilim işgärleriniň ýanwar maslahaty

Welaýatymyzyň etraplarynda bilim işgärleriniň usuly-amaly okuwlary we maslahatlary gecirildi. 2022-2023-nji okuw ýylynyň birinji ýarymynyň jemlerini seljermekde, okuw ýylynyň ikinji ýarymynda ýerine ýetirilmeli işleri ara alyp maslahatlaşmakda, özara tejribe we pikir alyşmakda usuly-amaly okuwlardyr maslahatlaryň ähmiýeti uly boldy. AK BUGDAÝ. Bilim işgärleriniň “Ösüp gelýän nesillerimize ata-babalarymyzyň öwüt-ündewleriniň esasynda bilim we terbiýe berlişini has-da kämilleşdirmek milli bilim ulgamynyň wajyp wezipesi bolup durýar” atly ýanwar maslahaty etrabyň Gämi oba Medeniýet öýüniň mejlisler jaýynda boldy. Täsirli çykyşlara baý bolan maslahatda ýurdumyzyň bilim ulgamynyň ösüşleri dogrusynda gürrüň edildi we öňdebaryjy bilim işgärlerine Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň etrap birleşmesiniň we Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň etrap Geňeşiniň sowgatlary gowşuryldy.

6 Ýanwar 2023

Bilim

Dil bilmek – dünýäni bilmek

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar” ýylynda Gahryman Arkadagymyzyň pähim-paýhasy, Arkadagly Serdarymyzyň öňdengörüjilikli syýasaty bilen öňe sary ädimläp, döwletli döwrany gurýan Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň dünýä ýüzündäki abraý-mertebesi ýurduň ýaş nesliniň daşary ýurt dillerine sowatlylygy bilen hem baglydyr. Şonuň üçin hem milli Liderimiz ýurdumyzyň okuw mekdeplerinde daşary ýurt dillerini okatmagyň hilini ýokarlandyrmaga we netijeliligini artdyrmaga aýratyn üns berýär. Milli Liderimiz daşary ýurt dillerini okatmagyň netijeleriniň häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelmegi üçin “Türkmenistanda daşary ýurt dillerini okatmagy kämilleşdirmegiň Konsepsiýasyny” kabul etdi. Bu Konsepsiýada göz öňünde tutulan çäreleriň hatarynda diňe bir öz milli dilimizi öwrenmek däl-de, dünýä dillerini öwrenmek meselesi hem örän aýdyňlygy bilen ýüze çykýar. Hut şunuň özi hem Arkadagly Prezidentimiziň ýurdumyzyň okuw mekdeplerinde daşary ýurt dilleriniň okadylyşyny kämilleşdirmek, bilim ulgamynyň ähli basgançaklarynda bitewi bilim gurşawyny döretmek boýunça alyp barýan döwletli syýasatynyň aýdyň görkezijisidir. Häzirki wagtda hormatly Prezidentimiziň parasatly hem öňden görüjilikli syýasaty esasynda dil bilimine berilýän üns aýratyn many-mazmuna eýe bolýar. Bu ugurda diňe bir öz milli dilimizi öwrenmek däl-de,

5 Ýanwar 2023

Bilim

Ýaşlar syýasaty: aýdyň maksatlar, giň mümkinçilikler

Häzirki döwürde türkmen ýaşlary diňe bir daşary ýurt dillerini höwes bilen öwrenmän, eýsem, innowasion tehnologiýalardan hem baş çykarýarlar. Halkara olimpiadalarda, bäsleşiklerde üstünlikli çykyş edip, döwlet Baştutanymyzyň özlerine bildirýän ynamyna mynasyp jogap bermäge çalyşýarlar. Giň dünýägaraýyşly, döwrebap nesilleri ýetişdirmegiň ilkinji we esasy şerti olaryň hukuklaryny, azatlyklaryny kepillendirýän kanunçylyk namalarynyň kabul edilmegi hem-de iş ýüzünde gyşarnyksyz durmuşa geçirilmegi bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Hormatly Prezidentimiziň 2022-nji ýylyň 20-nji oktýabrynda çykaran «Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň meseleleri hakynda» Kararyna laýyklykda, Bilim ministrliginde açylan ýaşlar syýasaty bölüminiň işi hem ýaşlary goramaga we goldamaga gönükdirilendir. Bu barada has içgin we giňişleýin maglumat almak maksady bilen, bölümiň başlygy Wepa Gutlyýewe ýüz tutduk. Ol şeýle gürrüň berdi: — Hormatly Prezidentimiziň Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň geçen ýylyň 1-nji sentýabrynda geçirilen VII gurultaýynda sözlän sözünde: «Ösüp gelýän ýaş nesli watançylyk ruhunda terbiýelemek, olaryň ýokary bilim almagy, döredijilik we sport bilen meşgullanmagy üçin ähli şertleri döretmek möhümdir» diýip, bellemegi ýaşlar baradaky aladanyň döwlet syýasatynyň möhüm ugrudygyny ýene bir gezek aýdyň görkezdi. Munuň şeýledigini tassyklaýan ýene bir buýs

5 Ýanwar 2023

Bilim

Huzuryňa geldim, mugallym!

Men öňräk barmalydym. Mugallymym hakda ýazmagy ýüregime düwüp ýördüm, ýöne ara daşlygyndanmy, iş-aladanyň köplügindenmi, bu arzuwyma ýetmek üçin ep-esli wagt gerek boldy. Sähetli güni gelendir-dä, ynha, huzuryňa barýaryn, mähriban mugallymym! Gandym mugallymyň öýi bilen mekdebiň arasy daş däl. Pyýada on minutlyk ýol. Halypa mugallym onda-da her gün işe ugranda, tas bir sagady diýen ýaly, öňe salyp, ýola düşýär.

5 Ýanwar 2023

Bilim

OÝLAN, PIKIRLEN!

Bir otluçöpüň ýerini üýtgetmek arkaly berlen mysaly dogry çözüň!

4 Ýanwar 2023

Bilim

Bilim ojagyndaky özgerişler

Bilşimiz ýaly, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň bilim işgärleriniň öňünde wajyp wezipeleri goýýar. Bu wezipeler türkmen ýaşlaryny döwrebap terbiýeläp ýetişdirmekden, olara dünýä derejesinde bilim bermekden ybaratdyr. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda ösen ylmyň we tehnikanyň gazananlaryny durmuşa ornaşdyrmak bilen, häzirki zaman tehnologiýasyna laýyklykda ýaşlaryň bilimlerini ösdürmek we kämilleşdirmek döwlet syýasatymyzyň ileri tutulýan ugurlarynyň birine öwrülýär. Türkmen jemgyýetiniň ýokary bilimli hünärmenlerini taýýarlamak bolsa ýurdumyzda esasy wezipeleriň biri bolup durýar. Hormatly Prezidentimiz tarapyndan ýurdumyzyň bilim ulgamynda amala aşyrylýan düýpli özgertmeler netijesinde ýokary okuw mekdepleriniň okuw maksatnamasy boýunça daşary ýurt dilleri has içgin öwredilýär. Bu sapaklaryň talyplaryň bilim derejeleriniň artmagyna, dünýägaraýyşlarynyň giňelmegine, ruhubelent ýaşlar bolup ýetişmeklerine giň mümkinçilik döretdi. Biz hem institutymyzyň mugallymlary bolup bu maksatnama esasynda talyplara öz hünärleri boýunça sapak berýäris. Talyp ýaşlara öwrenýän hünärlerinde gabat gelýän adalgalaryň manysynyň we olaryň ulanylyşynyň içgin öwredilmegi, olaryň öz saýlap alan hünärlerini kämil özleşdirmeklerine uly ýardam edýär. Okuw ýylynyň dowamynda okuw-terbiýeçilik işleriniň netijeliligini gazanmaga hem aýratyn üns be

4 Ýanwar 2023

Bilim

Bilim — ösüşleriň gözbaşy

Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň ilkinji günlerinde ýurdumyzyň bilim işgärleriniň ýanwar maslahatlarynyň badalga almagy ajaýyp ýylymyzyň möhüm wakalary bilen aýrylmaz baglanyşygy emele getirdi. Ýanwar maslahatlary welaýatymyzyň etraplarynda we Daşoguz şäherinde ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilip,  ruhubelentligi we işjeňligi bilen tapawutlandy. Okuw maslahatlarynyň dowamynda bilim işgärleri ýörite hödürlenilen mowzuklar esasynda çykyşlary guradylar, özara tejribe alyşdylar. Şeýle hem maslahatlaryň dowamynda okuwçylary ders bäsleşiklerine taýýarlamagyň usullary boýunça hem pikir alyşmalar boldy. Häzirki wagtda bilime teşne ýaş nesillerimiziň dürli ders bäsleşiklerde, halkara olimpiadalarda gazanýan üstünlikleri her birimizi diýseň guwandyrýar, buýsandyrýar. Bular barada hem okuw maslahatlarynda giňişleýin durlup geçildi.

4 Ýanwar 2023

Bilim

Ýagşydan at galar

Gadymy Ahal ýaýlasynda döredilen Arkadag şäherinde bilim ulgamyna degişli ençeme binanyň bardygyny guwanç bilen bellemelidiris. Bu şäherde her biri 720 orunlyk 4 umumybilim berýän mekdebiň, 10 çagalar bagynyň, Halkara atçylyk akademiýasynyň, Ahal welaýat mugallymçylyk hem-de lukmançylyk orta hünär okuw mekdepleriniň, şeýle hem sungat ugruna degişli mekdepleriň gurluşyk işleri alnyp barylýar. Bu bilim we sungat ojaklaryna türkmen halkynyň görnükli şahsyýetleriniň atlarynyň dakylmagy taryhy çözgüt boldy. Ahal welaýat mugallymçylyk orta hünär okuw mekdebine Berdimuhamet Annaýewiň adynyň dakylmagy her bir bilim işgärinde buýsanç duýgusyny döretdi. Ýaşlaryň kämil bilim-terbiýe almaklary, olaryň halal, päk ahlakly, ak ýürekli, ruhubelent, gurmaga, döretmäge ukyply adamlar bolup ýetişmekleri ugrunda görnükli hyzmatlary bitiren şahsyýetleri sarpalamak halkymyzyň milli ýörelgeleriniň biridir. Mugallym, esger, ilhalar ynsan Berdimuhamet Annaýew tutuş ömrüni ýaş nesli terbiýelemäge, olara mynasyp görelde görkezip, bilim öwretmäge bagyş etdi. Ilkinjileriň hatarynda fronta gidip, agyr ýaralanyp, uruşdan gaýdyp gelen mugallym galan ömrüni ýaş nesli okatmak, terbiýelemek işine bagyşlap, öz okuwçylarynyň, obadaşlarynyň hakydasynda ýagşy ýatlamalary galdyrdy. Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Älem içre at gezer» atly romanynyň giriş sözünde: «Öz atam Berdimuhamet Annaýew barada

3 Ýanwar 2023

Bilim

Bagtyýar nesiller

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ýur­du­myz­da ösüp gel­ýän ýaş nes­li­mi­ziň ýag­ty gel­je­gi­ni na­zar­la­ýan be­ýik iş­le­ri dur­mu­şa ge­çir­ýär. Şun­da ýaş­la­ryň za­ma­na­bap bi­lim we ter­bi­ýe al­mak­la­ry, sag­dyn, ru­hu­be­lent adam­lar bo­lup ýe­tiş­mek­le­ri ug­run­da ama­la aşy­ryl­ýan iş­ler aý­ra­tyn orun eýe­le­ýär. Şu ýy­ly­my­zyň «Ar­ka­dag Ser­dar­ly bag­ty­ýar ýaş­lar ýy­ly» di­ýip at­lan­dy­ryl­ma­gy äh­li ýaş­la­ry­my­za bildirilýän uly ynam­dyr. Bu uly ynam ýaş­la­ry ylym-bi­lim öw­ren­mä­ge, kä­mil hü­när­men­ler bo­lup, ýur­du­my­zyň ösü­şi­ne go­şant goş­ma­ga ruh­lan­dyr­ýar. Ýur­du­my­zyň eda­ra-kär­ha­na­la­ryn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ýaş­lar ba­ra­daky ala­da­la­ry­ny iş ýü­zün­de amal et­mek mak­sa­dy bi­len, wa­gyz-ne­si­hat, dü­şün­di­riş, öwüt-ün­dew çä­re­le­ri yzy­gi­der­li ge­çi­ril­ýär. Şeý­le çä­re­ler özü­niň oňat ne­ti­je­si­ni be­rip, ýaş­lar­da wa­tan­sö­ýü­ji­li­gi ke­ma­la ge­tir­ýär, ylym-bi­li­me gy­zyk­lan­ma dö­red­ýär.

3 Ýanwar 2023

Bilim

Öň­de­ba­ry­jylaryň peýdaly pikirleri

Eziz Di­ýa­ry­myz­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän bi­lim öz­gert­me­le­ri tä­ze üs­tün­lik­le­ri na­zar­la­ýar. Şu dur­muş ha­ky­ka­ty­ny ösüp gel­ýän ýaş nes­liň aňy­na ýe­tir­mek pe­da­go­gik iş­gär­le­riň esa­sy bor­ju­dyr. Bu me­se­le­de her ýyl ge­çi­ril­ýän pe­da­go­gik iş­gär­le­riň ýan­war usu­ly-ama­ly okuw­la­ry­nyň hem äh­mi­ýe­ti ulu­dyr. Mun­da baş­lan­gyç synp­la­ry okat­mak­da iş­jeň usul­lar, gör­kez­me es­bap­lar dog­ru­syn­da tej­ri­be­li mu­gal­lym­la­ryň çy­kyş­la­ry has hem tä­sir­li bol­ýar. Öň­den bar bo­lan tej­ri­be­le­riň üs­ti ýe­ti­ril­ýär. Umumybilim berýän orta mekdeplerde dün­ýä ül­ňü­le­ri­ne la­ýyk bi­lim ber­mek­de sa­pak­lar­da okuw-gör­kez­me es­bap­la­ryn­dan, aý­ra­tyn-da komp­ýu­ter­ler­den, mul­ti­me­dia tag­ta­syn­dan, slaýd­lar­dan yzy­gi­der­li peý­da­lan­ylmagy ça­ga­la­ra be­ril­ýän bi­li­miň hi­li­ni ýo­kar­lan­dyr­ýar. Bu­lar dog­ru­syn­da usu­ly-ama­ly okuw­lar­da­ky çy­kyş­lar­da aý­ra­tyn bellenilýär.

3 Ýanwar 2023

Bilim

Tej­ri­be alyşmagyň ne­ti­je­li usu­ly

Tä­ze ta­ry­hy eý­ýam­da ýur­du­my­zyň bi­lim iş­gär­le­ri­niň öňün­de mö­hüm we­zi­pe­ler dur­ýar. Şol we­zi­pe­ler, il­kin­ji no­bat­da, bi­lim sy­ýa­sa­ty­ny üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­mek bi­len, kä­mil bi­lim­li, ter­bi­ýe­li, wa­tan­sö­ýü­ji, zäh­met­sö­ýer ýaş nes­li ter­bi­ýe­läp ýe­tiş­dir­mek­den, olar­da Wa­ta­ny­my­za, hal­ky­my­za söý­gi­ni, mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­za hem-de he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gy­my­za buý­san­jy art­dyr­mak­dan yba­rat­dyr. Şu mak­sat bi­len, ýur­du­my­zyň, şol san­da Le­bap we­la­ýa­ty­nyň Çär­jew et­ra­by­nyň bi­lim-ter­bi­ýe­çi­lik eda­ra­la­ryn­da giň ge­rim­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň we Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň ýaş­lar ha­kyn­da ed­ýän ala­da­la­ry, ýaş nes­liň kä­mil bi­lim al­ma­gy üçin dö­red­ýän giň müm­kin­çi­lik­le­ri bu ugur­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň ne­ti­je­li hä­si­ýe­te eýe bol­ma­gy­ny hem-de üs­tün­lik­le­re bes­len­me­gi­ni üp­jün ed­ýär. Bi­lim ul­ga­my­nyň kä­mil­leş­di­ril­me­gin­de we ös­dü­ril­me­gin­de bi­lim iş­gär­le­ri­niň hü­när us­sat­ly­gy, döw­re­bap, öň­de­ba­ry­jy iş usul­la­ry mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe­dir. Bu bol­sa, öz no­ba­tyn­da, öň­de­ba­ry­jy iş tej­ri­be­le­ri öw­ren­me­giň we ýaý­rat­ma­gyň ne­ti­je­li usul­la­ry­nyň bi­ri bo­lan pe­da­go­gik iş­gär­le­riň usu­ly-ama­ly okuw­la­ry­nyň äh­mi­ýe­ti­ni ýü­ze çy­kar­ýar. Şo­nuň üçin et­r

3 Ýanwar 2023

Bilim

Dil öw­ren­mek we te­bi­gy ukyp

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ylym-bi­li­miň jem­gy­ýet­çi­lik or­ny has ýo­kar­lan­dy. Mu­nuň özi da­şa­ry ýurt dillerini öw­ren­me­giň äh­mi­ýe­ti­niň ýo­kar­lan­ma­gyn­da hem mö­hüm maz­mu­na eýe bol­dy. Hä­zir­ki dö­wür­de da­şa­ry ýurt dil­le­ri­ni öw­ren­me­giň usu­ly­ýe­ti baý­laş­dy. Bi­lim ber­mek işin­de tä­ze teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň ula­nyl­ma­gy okat­ma­gyň usu­ly­ýe­ti­ne öz tä­si­ri­ni ýe­tir­di. Şo­nuň üçi­nem, iň­lis di­li­ni okat­ma­gyň ada­ty usul­la­ry­ny ulan­ma­gyň-da gör­nü­şi öz­ger­di. Düýp­li usul — bu usul di­le ha­ky­ky hem-de do­ly de­re­je­li gep­le­şik se­riş­de­si hök­mün­de dü­şü­nil­me­gi­ne esas­lan­ýar. Şo­ňa gö­rä, bu usu­l ula­ny­lan­da, di­liň äh­li dü­züm bö­lek­le­ri, ýag­ny gep­le­şik hem ýa­zuw di­li, bi­lim al­ýan­la­ryň di­liň äh­li ugur­la­ryn­dan deň de­re­je­de we do­ly ýag­daý­da saz­la­şyk­ly öw­ren­me­gi gu­ral­ýar. Bu top­lum­la­ýyn çe­me­leş­me ma­ha­lyn­da mu­gal­lym öw­red­ýän di­li ene di­li bol­ma­sa-da, iki dil ul­ga­my­ny der­ňe­mek, mag­lu­ma­ty ýo­ka­ry de­re­je­de aý­dyp ýe­tir­mek, gram­ma­ti­ki ka­da­la­ry dü­şün­dir­mek, ýal­ňyş­dyr­ýan ýer­le­ri­ni öňün­den duý­dur­mak müm­kin­çi­li­gi­ne eýe­dir. Ara­gat­na­şyk usul­ynda gep­leş­mä­ge we pi­kir alyş­ma­ga ar­tyk­maç­lyk be­ril­ýär. Bel­li bol­şy ýa­ly, bu di­ňe söz­le­riň uly bir top­lu­my­ny öw­ren­me­gi aň­lat­ma­ýar, se­bä­bi

3 Ýanwar 2023

Bilim