"Neutral Turkmenistan" newspaper

Esaslandyryjysy: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti
Salgysy: Aşgabat şäheri, Garaşsyzlyk şaýoly, 100, Türkmenbaşynyň erkin döredijilik mekany
Telefon belgileri: 38-61-18, 39-95-82, 39-95-88
Email: neutralturkmenistan-gazeti@online.tm

Gazeti PDF görnüşinde ýükläp almak

Habarlar

Sagdynlygyň hem ruhubelentligiň sakasy

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň bin­ýa­dy­ny go­ýan hem-de hormatly Prezidentimiziň üs­tün­lik­li do­wam et­dir­ýän dur­muş ugur­ly sy­ýa­sa­ty­na la­ýyk­lyk­da, ýur­du­myz­da sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­si­ni wa­gyz et­mek, ila­ty be­den­ter­bi­ýe we sport bi­len meş­gul­lan­ma­ga çek­mek bo­ýun­ça al­nyp ba­ryl­ýan iş­ler üs­tün­lik­le­re bes­len­ýär. Şo­nuň ne­ti­je­sin­de dür­li ýaş­da­ky il­deş­le­ri­mi­ziň ara­syn­da sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­si­ni ömür hem­ra­sy edi­nip, sport­dyr be­den­ter­bi­ýe bi­len meş­gul­lan­ýan­la­ry has-da art­ýar. Ýur­du­myz­da spor­tuň tä­ze dö­rän gör­nüş­le­ri hem uly meş­hur­ly­ga eýe bol­ýar. Bi­zem Türk­men döw­let be­den­ter­bi­ýe we sport ins­ti­tu­ty­nyň okuw iş­le­ri bo­ýun­ça pro­rek­to­ry Gur­ban­my­rat Sä­he­dow bi­len du­şu­şyp, bü­tin dün­ýä­de meş­hur­ly­gy ýyl­sa­ýyn art­ýan sport gör­nüş­le­ri­niň bi­ri bo­lan skan­di­naw ýö­ri­şi bi­len meş­gul­lan­ma­gyň aý­ra­tyn­lyk­la­ry hem-de yn­san sag­ly­gy­na peý­da­sy ba­ra­da söh­bet et­dik. — Söh­be­ti­mi­ze ýur­du­myz­da sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­si­niň ro­waç­lan­ma­gy ug­run­da edil­ýän ta­gal­la­lar ba­ra­da­ky gür­rüň­den baş­la­ýa­lyň!

23 Dekabr 2022

Saglyk

Saglyk burçy

Peýdaly maşklar Bedeniň dartgynlylygyny gowşatmak, ýitirilen deňagramlylygy dikeltmek üçin maşklar zerurdyr. Maşklar bütin bedeniň gan aýlanyşygyny gowulandyryp, ýadawlygy aýyrmaga kömek edýär.

23 Dekabr 2022

Saglyk

Zeýtun baldagy — üstünligiň nyşany

Zeýtun agajy taryhyň irki döwürlerinden adamzadyň aňynda mukaddesligiň, umydyň, ylalaşygyň, ýaşaýşyň, dowamatyň, berekediň, adalatyň we saglygyň nyşany hökmünde yz goýupdyr. Kitaplar zeýtunyň durmuşy ähmiýetini nygtapdyrlar. Rowaýatlarda zeýtun, zeýtun agajy we zeýtun ýagy mukaddes hasaplanypdyr. Şeýle hem ol gadymy döwürde adam saglygy bilen baglanyşykly ýazylan kitaplaryň iň köp salgy beren derman serişdesidir. Onuň baldagy hem, berekediň alamaty hökmünde, şol döwre degişli pul birlikleriniň ýüzünde ýerleşdirilipdir. Gymmatyny aňlatmak üçin zeýtun ýagyna «suwuk altyn» diýlipdir. Egeý deňziniň Santorini adasynda alnyp barlan arheologik gazuw-agtaryş işlerinde müňlerçe ýyl ömri bolan zeýtun ýapragynyň galyndylary ýüze çykarylýar. Demirgazyk Afrika sähralygynda geçirilen arheologik barlaglarda has irki döwürlere degişli bolan zeýtun agajynyň tapyndylaryna gabat gelnipdir. Ýöne zeýtun hasylynyň ilki haçan we haýsy döwürde ýygnalandygy belli däl.

23 Dekabr 2022

Saglyk

Türgenleşerin diýseňiz...

Uzakly gün iş-alada bilen göwrämizi fiziologik kadalara dogry gelmeýän ýagdaýda saklaýanymyz hakykat. Daş-töweregimize, özümize üns bersek, kompýuteriň başynda nädogry oturyp ýa-da mydama ökjeli köwüş geýip, küýkerip ýöremäge endik edip galanlarymyz hem bar. Şeýle ýagdaýda lukmanlar ýörite türgenleşik zallaryna gatnamazdan, hiç bir zat ulanmazdan, maşklary ýerine ýetirip, bedenleriňizi berkitmegi maslahat berýärler. Umumy bedeni berkidiji maşkyň başyny arkaňy pola berk gysylan ýagdaýda, arkan düşüp ýatyp başlamaly. Eller erkin ýagdaýda göwräniň ugry bilen aşak goýberilmeli, aýaklar bolsa pola degip durmaly. Dyzlar haýallyk bilen döşe tarap çekilýär, soňra aýaklary gönüburç ýagdaýda ýokary galdyrmaly hem-de döşe tarap çekmeli. Eginleriňi eller pola parallel hem-de ýere degmän durýan ýagdaýda galdyrmaly. Otyrýeriň we garnyň myşsalaryny dartgynlaşdyrmaly. Burnuňdan haýallyk bilen dem alyp, 5-e çenli sanap, demiňi içiňe çekmeli, ýene-de 5-e çenli sanap, demiňi goýbermeli. San sanalýan wagty elleriňi giň gerimli bolmadyk, ýöne kesgitli hereketler bilen hereketlendirmek arkaly göwräni gowşatmaly. Eger-de bu maşky haýallyk bilen, ýagny 100-e çenli sanap bolýan wagtda ýerine ýetirip bolsa, köp myşsa toparlaryny ýokary derejede berkidýär. Lukmanlar bu maşka «ýüzlük maşk» hem diýýärler.

23 Dekabr 2022

Saglyk

Ýadawlygy aýyrmak üçin

Bedeniň dartgynlylygyny gowşatmak, ýitirilen deňagramlylygy dikeltmek üçin maşklar zerurdyr. Bu maşklar muskullaryň dartgynlylygyny gowşadyp, bütin bedeniň ganaýlanyşygyny gowulandyrýar, ýadawlygyňy aýyrýar. Eger adam iş wagtynyň köp böleginde kellesini öňe, pilçelerini mydama ýokaryk edip saklasa, ellerinde ganaýlanyşygynyň işjeňligi peselýär we şol töwerekde ýadawlyk ýüze çykýar. Egin bölüminiň muskullary oňurgalara daýanýar. Şonuň üçinem olar mydama dartylyp dursa, elleriň hereketini dolandyryjy kökjagazlaryň gysylmagyna getirýär. Ellerde ganaýlanyşyk peselip ugrasa, öýjükleriň iýmitlenişi hem peselýär. Şol sebäpli hem her 30 — 40 minutdan eginleriňi ýokaryk galdyryp, soňra gowşadyp, aşak goýberilýän görnüşli maşklary ýerine ýetirmeli. Fiziki maşklar ýerine ýetirilende, ýuwaşjadan rahat ýagdaýda burundan dem almaly. Bu bolsa bedeniň öýjüklerini wagtynda kislorod bilen üpjün edýär. Şonda bedende az ýadawlyk emele gelip, maşklary uzagrak ýerine ýetirmäge mümkinçilik döreýär. Ýerine ýetirilýän maşklar bedene rahatlyk getirmeli. Ýuwaş-ýuwaşdan maşklary çylşyrymlaşdyrmaly. Bogunlary, arkanyň ýokarky böleginiň muskullaryny gowşatmak üçin eginlerde aýlawly hereketleri amala aşyrmak arkaly maşk edilýär. Oturan ýa-da dik duran ýagdaýda elleri gowşak goýbermeli, dem alyş erkin bolmaly. 10 — 15 sapar sag we çep egni gezekli-gezegine galdyrmaly. Soň iki egni ýokaryk galdyryp, aýlawly h

23 Dekabr 2022

Saglyk

Möwsümleýin keselleriň öňüni alalyň!

Ýiti respirator keseliň alamatlary asgyrmak, üsgürmek, bokurdagyň nemli bardasynyň gyzarmagy, burnuň dykylmagy, beden gyzgynynyň ýokarlanmagy, kellagyry, endam-janyň agyryp, üşütmegi we işdäniň peselmegi bilen ýüze çykýar. Eger-de siz ýa-da maşgalaňyzyň bir agzasy ýiti respirator ýokanç keseli bilen näsaglan bolsa, lukmana ýüz tutmaly we diňe maşgala lukmany tarapyndan bellenen, ýöriteleşdirilen bejergini kabul etmeli.

23 Dekabr 2022

Saglyk

Şekere bolan islegi ýeňip geçmegiň usuly

«Süýji zat iýmesem bolanok», «Şokolady hem-de beýleki süýji zatlary örän halaýaryn», «Iň halaýan zadym süýji» we şuňa meňzeş sözleri dostlaryňyzdan, ýakynlaryňyzdan günde diýen ýaly eşidýänsiňiz ýa-da bu sözleri özüňizem ýygy-ýygydan gaýtalaýansyňyz. Şekerli zatlary köp iýmegiň saglygymyza ýaramaz täsir edip biljekdigini hemmämiz bilýän bolsak gerek. Şonuň ýaly-da, şeker iýmesek oňup bolmaýan ýagdaýynda, oňa nähili çäre görüp bilerkäk?!

23 Dekabr 2022

Saglyk

Gözellik we sagdynlyk

Gyş aýlary howanyň üýtgemegi adam bedenine belli bir täsirini ýetirýär. Esasan hem, bu howa şertlerine (sowuk, aýazly, gurak, çygly) ýüzümiz we saçymyz galtaşýar. Howanyň üýtgemegi netijesinde kelläniň ganaýlanyşy ýaramazlaşýar, saçyň köklerine kislorod we ýokumly maddalar az barýar. Bu ýagdaýlar deriniň hiliniň üýtgemegine (guraklanmagyna, ýaglanmagyna ýa-da iýmitlenişiň bozulmagyna) sebäp bolýar. Her bir zenanyň gelşigi we arzuwy owadan, ýylmanak, öwşün atyp duran saçlar. Saçyň şeýle owadanlygyny gazanmak üçin, ilki bilen, howa şertleriniň täsirinden goranmaly hem-de kadaly, sagdyn iýmitlenmeli, ter we gök önümleri köp iýmeli. Agyz suwuny bedeniň talabyna laýyk kabul etmeli (2-2,5 litr). Saçyň hiline laýyklykda hepdäniň dowamynda 1-2 gezek ýuwmaly. Saç ýuwýan suwuň 30 — 35 derejedäki mylaýym suw bolmaly. Sowuk suw saçyň derisiniň ganaýlanyşyny üýtgedip, iýmitlenmeginiň peselmegine sebäp bolýan bolsa, aşa gyzgyn suw öwüşgininiň we göwrüminiň üýtgemegine getirip bilýär. Kelle derisinde ganaýlanyşygynyň ýaramazlaşmagy netijesinde, saçyň köklerine iýmit barmak haýallaşýar. Kelläniň ganaýlanyşygyny kadalaşdyrmak üçin saçyň düýbüni massaž edýän daraklar bilen 5 — 10 minut daramak ýeterlik. Şeýle-de saçy ýuwmak üçin ulanylýan serişdeleriň düzüminde kelle derisiniň kadalylygyny saklaýan nemlendiriji we iýmitlendiriji täsir edýän maddalaryň saklanýandygyna göz ýetirmeli. Saç ýuwýan se

23 Dekabr 2022

Saglyk

Melhemler mekanynyň şypahanalary

Bu günki gün ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamy halkara derejede kämilleşdirilýär. Halkymyzda saglyga gadymy döwürlerden bäri iň gymmatly baýlyk hökmünde garalyp gelnipdir. Türkmen halky köp dertleriň dermanyny tebigatyň özünden gözläpdir we tapypdyr. Şunda dermanlyk otlardan, melhemlik suwlardan, palçyklardan peýdalanylypdyr. Adamlar keselleriň görnüşine görä berhiz tutmak arkaly hem dertden saplanypdyr. Ylmyň ösen häzirki döwründe-de halk lukmançylygy ýerlikli ulanylýar. Güneşli ýurdumyzyň melhemlik howasy, suwy, palçygy we beýleki tebigy bejergileri bolan ajaýyp künjeklerinde şypahanalar hereket edýär. Olarda dürli keseller bejerilýär, adamlaryň saglygy berkidilýär. Medeniýetli dynç almak üçin döredilen döwrebap şertlerden netijeli peýdalanylýar. Döwlet syýasatynda raýatlaryň saglygyny berkitmekde tebigy baýlyklarymyzdan giňden peýdalanmaga aýratyn üns berilýär. Gahryman Arkadagymyzyň «Türkmenistan — melhemler mekany» atly kitabynda ynsanyň derdine şypa bolýan tebigy melhem palçyklar we mineral suwlar barada giňişleýin maglumatlar berilýär. Şonuň üçin bu neşir gymmatly çeşme bolup, lukmançylyk taýdan uly ähmiýete eýedir.

23 Dekabr 2022

Saglyk

Ykjam el telefonlaryny ulanmagyň kadalary

Häzirki wagtda ykjam el telefony durmuşymyzyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Asyl-ha, alysy ýakyn etmekde, işleri ýeňilleşdirmekde, wagt tygşytlamakda onuň belli bahasy ýok. Ýöne bu telefonlar, aslynda, zerur wagtynda gerekli adamy tapyp, onuň bilen habarlaşmaga niýetlenen-de bolsa, kämil tehnologiýalaryň ösmegi netijesinde, ol güýmenje görnüşine geçdi. Ylaýta-da, onuň çagalardyr ýetginjekleriň arasynda aýdym-saz diňlemek, oýun oýnamak üçin esasy serişdä öwrülmegi meseläniň beýleki taraplary barada hem oýlanmaga iterýär. Eýsem-de bolsa, onuň saglyga ýetirýän zyýanly täsirleri barada nämeleri bilmeli? Ykjam telefonlar özünden elektromagnit şöhlesini bölüp çykarýar. Şöhlelenme gowşak täsirli-de bolsa, onuň uzak we ýakyn aralykdaky zyýany ýeterlikdir. Bu telefonlar özünden gyzgynlyk hem çykarýar. Telefonyň ekranyndaky maglumatlaryň kiçi görnüşdedigi sebäpli, gözler has dartgynly seredişe sezewar bolup, olarda çalt argynlyk döreýär. Ykjam telefondan güýmenje gözleýän adam özüniň argynlygyny duýmaýar. Munuň özi saglyga oňaýsyz täsirini ýetirip, gaýra üzülmelere getirip bilýär. El telefonlarynda käbir oýunlar oýnalanda, çagalaryň ýa-da ulularyň psihikasyna zyýanly täsir edýär. Oňa köp wagt sarp edilmegi psiho-emosinal dartgynlylyga getirýär. Dartgynlylygyň uzak wagtlaýyn dowam etmegi nerw keselleriniň döremeginiň esasy sebäpleriniň biridir. Telefonyň ekranyny synlamak ü

23 Dekabr 2022

Saglyk

Bedeni berkitmegiň kadalary

Şahsy we jemgyýetçilik arassaçylygy babatda tertip-düzgünleri berjaý ediň! Elleriňizi arassa saklaň! Jemgyýetçilik ýerlerine barmazdan öň, hökman burnuň nemli bardasyna «Oksolin» melhemini çalmaly.

22 Dekabr 2022

Saglyk

Keseli bejermekden öňüni almak aňsatdyr

Insult — bu kelle beýnisindäki gan aýlanyşynyň ýiti bozulmagy netijesinde ýüze çykýan agyr keseldir. Ol beýnide gan damarlarynyň dykylmagy, beýni gan damarlarynyň üzülmegi bilen häsiýetlendirilýär. Bu howply, agyr keseliň gemorragiki görnüşi beýnä gan inmegidir. Beýleki görnüşi beýniniň bir böleginde gan aýlanyşynyň peselmegi ýa-da ganyň barmazlygydyr.  Näsagyň duýdansyzlykda el-aýagynyň ysgynsyzlygy, güýjüniň gaçmagy, ysmazlygyň peýda bolmagy, duýujylygynyň peselmegi, doňýan ýaly bolmagy, hereketiniň peselmegi ýa-da hereketsizligi, ýüzüniň, eliniň, aýagynyň guruşmagy, agzyň sag ýa-da çep tarapa gyşarmagy, diliniň çolaşmagy, düşnüksiz gürlemegi, güýçli kellagyrynyň bolmagy, kelläniň güwlemegi, başyň aýlanmagy, ýürek bulanma, näsagyň gusmagy, dem alşynyň bozulmagy, huşuny ýitirmegi ýaly alamatlaryň ýüze çykmagy insulty güman etdirýär. Kimdir birinde şeýle alamatlar ýüze çykanda, «Tiz kömegi» çagyrmaly. Lukman gelýänçä, syrkawy ýatyrmaly, kellesiniň, çiginleriniň, pilçeleriniň aşagyna ýassyk goýmaly. Otaga arassa, sergin howa gelip durar ýaly etmeli we syrkawy lukman gelýänçä gozgamaly däl. 

21 Dekabr 2022

Saglyk

Sagdyn bolaýyn diýseňiz...

Maşgala lukmany bilen maslahatlaşyp, milli tagamymyz bolan gyzyl burç goşulan unaşy içmeli. Gyzyl burçuň düzümindäki fitonsidler, peýdaly maddalar adam bedeniniň kesele garşy göreşijilik ukybyny ýokarlandyrmaga ýardam berýär. Unaş möwsümleýin keselleriň öňüni almakda we olary ýeňil geçirmekde hem örän peýdaly tagamdyr. Naharyň gapdalyndan sogan we sarymsak iýmegi endik ediniň! Bedeniň kesele garşy durnuklylygyny ýokarlandyrmak üçin Gahryman Arkadagymyzyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly köp jiltli ylmy-ensiklopedik kitabynda bejerijilik häsiýetli aýratynlyklary beýan edilýän itburun, çopantelpek, buýanyň köki, käkilik oty, keýik oty, alyç ýaly dermanlyk ösümliklerden taýýarlanan melhem çaýlary içmegi endik edinmeli.

21 Dekabr 2022

Saglyk

Saglygymyzy bilelikde goralyň!

Gyş aýlarynda ýiti respirator ýokanç keselleriniň güýjemek howpy artýar. Keseli dörediji mörjewler daşky gurşawda durnuksyz bolýar. Olar arassalaýjy erginlere örän duýgur bolup, tiz wagtda zyýansyzlandyrylýar. Daşky gurşawa mörjew näsag üsgürende, asgyranda nem bölejikleri bilen bilelikde düşýär. Şeýle-de howa-damja ýollary arkaly sagdyn adama ýokuşýar.

21 Dekabr 2022

Saglyk

Saglyk — bagtyýarlyk

Şu günler aýazly gyş paslynyň dowam edýän günlerinde ýiti respirator ýokanjyndan ägä bolmaly. Şahsy we jemgyýetçilik arassaçylygyny pugta berjaý etmeli. Gartaşan adamlar we çagalar daşaryk çykmazdan, jemgyýetçilik ýerlerine barmazdan öň, hökman burnuň nemli bardasyna oksolin melhemini çalmaly. Ýiti respirator keseliň alamatlary asgyrmak, üsgürmek, bokurdagyň nemli bardasynyň gyzarmagy, burnuň dykylmagy, beden gyzgynynyň ýokarlanmagy, kellagyry, endamyň agyryp üşütmegi we işdäniň kesilmegi ýaly ýagdaýlar bilen ýüze çykýar. Eger maşgalaňyzda ýiti respirator ýokanç keseli bilen näsaglan bar bolsa, hökman lukmana ýüz tutmaly we maşgala lukmany tarapyndan bellenen, ýöriteleşdirilen bejergini almaly. Unaş möwsümleýin keselleriň öňüni almakda we olary ýeňil geçirmekde hem örän peýdaly tagamdyr. Şonuň üçin milli tagamymyz bolan gyzyl burç goşulan unaşy içmeli. Gyzyl burçuň düzümindäki fitonsidler, peýdaly maddalar adam bedeniniň kesele garşy göreşijilik ukybyny ýokarlandyrmaga ýardam berýär. Naharyň gapdalyndan sogan we sarymsak iýmegi endik edinmeli. Bedeniň kesele garşy durnuklylygyny ýokarlandyrmak üçin Gahryman Arkadagymyzyň «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly köp jiltli ylmy-ensiklopedik kitabynda bejerijilik häsiýetli aýratynlyklary beýan edilýän itburun, çopantelpek, buýanyň köki, käkilik, keýik oty ýaly dermanlyk ösümliklerinden taýýarlanan melhem çaýlary içmegi endik

21 Dekabr 2022

Saglyk

Ynsan saglygy ugrunda

“Saglyk” döwlet Maksatnamasyny durmuşa geçirmekde ýurdumyzda uly işler amala aşyrylýar. Onuň çäginde Berkarar döwletimizde sähelçe ýyllar içinde uly-uly sepgitlere ýetildi. Ýurdumyzda raýatlaryň saglygy ugrunda ençeme işler alnyp barlyp, olaryň sagdyn bolmagy hem-de ýokanç kesellerden daşda durmagy üçin keselleriň öňüni alyş sanjymlarynyň milli tertibi döredildi. Milli sanjym tertibine laýyklykda ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen ýaňy doglan bäbekden başlap, kiçi, uly ýaşly çagalara, ýetginjeklere, uly ýaşly adamlara keselleriň öňüni alyş sanjymlary geçirilýär. Şeýle-de, ýiti respirator keselinden goranmak maksady bilen ýörite sanjymlar edilýär. Bu bolsa, ilatyň sagdyn bolmagy ugrunda edilýän taýsyz tagallalardyr. Bulardan başga-da, ynsan saglygyny goramak, dikeltmek üçin ak ýektaýly lukmanlar irginsiz zähmet çekip, olara degerli maslahatlary berýärler.

21 Dekabr 2022

Saglyk

Il saglygy — ýurt baýlygy

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli Gutlagynda: «Biz «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen ýörelgämiz esasynda milli saglygy goraýyş ulgamyny has-da döwrebaplaşdyrmak üçin öňümizde täze, belent maksatlary goýýarys. Ata Watanymyza beýik söýgimiz, synmaz agzybirligimiz we jebisligimiz bilen bu ugurda giň möçberli, has ýokary wezipeleri durmuşa geçirmek arkaly gazanylan üstünlikleri berkidýäris. «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy», «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasy» esasynda paýtagtymyzda we welaýatlarymyzda häzirki zaman kliniki, ylmy-kliniki merkezleri, döwrebap derman kärhanalaryny, saglyk öýlerini gurup, Garaşsyz Watanymyzyň taryhyna şöhratly sahypalary ýazýarys» diýip bellemegi, ýurdumyzda ilatyň saglygyny goramak barada uly aladalaryň edilýändiginden aýdyň nyşandyr. Şeýle il bähbitli aladalaryň netijesinde ýurdumyzda ilaty ýokary hilli bejeriş-öňüni alyş hyzmatlary bile

21 Dekabr 2022

Saglyk

GYŞ: KADALARY BERK BERJAÝ EDELIŇ!

Gyş paslynda howanyň sowamagy bilen döräp biläýjek möwsümleýin ýiti respirator ýokanç keselleriň öňüni almak üçin, lukmanlar her kimiň özüne bagly bolan, ýönekeýje we hökmany kadalary berk berjaý etmegi maslahat berýärler. Şahsy we jemgyýetçilik arassaçylyk tertip-düzgünlerini berk berjaý etmeli. Elleri hemişe arassa saklamaly.

21 Dekabr 2022

Saglyk

Unaş — şypaly aş

Milli tagamlarymyzyň naýbaşylarynyň biri hasaplanýan unaşa halkymyzda «begleriň aşy» hem diýilýär. Mährem ene-mamalarymyzyň eli bilen kesilip taýýarlanylan unaşyň lezzeti-de, tagamy-da üýtgeşik. Işden ýadap gelersiň ýa-da bedeniňde sähelçe nähoşlugyň alamatlaryny duýarsyň welin, daşyňda perwana bolýan enelerimiz dessine elýeterinde duran kendirige ýapyşyp: «Derrew hamyr ýugrup, unaş kesip, içine-de burçuny, noýbasyny atyp, süzme çalyny garyp bereýin. Içersiň welin, deriňi süpürip ýetişip bilseň bolany, nähoşlugyňdan nam-nyşan galmaz, balam!» diýýändir. Unaşyň şypa berijiligem üýtgeşik. Şonuň üçin tenekar, melhem tagam bolan unaş her bir türkmen maşgalasynda eý görülýär. Zenanlarymyzyň ezberlik bilen bişirýän unaşy müň bir derdiň dermanydyr.

21 Dekabr 2022

Saglyk

Saglyk adamzadyň başynyň täjidir

Ynsanyň ömrüniň uzamagynda, sagdyn ýaşamagynda şahsy gigiýenanyň ähmiýeti uludyr. Munuň üçin şahsy we jemgyýetçilik arassaçylygy babatdaky kadalary berjaý etmek zerurdyr. Şolaryň ilkinjileriniň biri hem elleri ýygy-ýygydan ýuwup, arassa saklamakdyr. Gartaşan adamlar we çagalar daşaryk çykmazdan, jemgyýetçilik ýerlerine barmazdan öň, hökman burnuň nemli bardasyna «Oksolin» melhemini çalmaly.

20 Dekabr 2022

Saglyk