HABARLAR

Mertligiň mekdebi

Milli edebiýatymyzyň möhüm bölegi bolan dessanlar halkymyzyň ruhy hazynasynyň dilden-dile geçip, timarlanyp, biziň günlerimize gelip ýeten görnüşidir. Olaryň hatarynda «Görogly» şadessanyna aýratyn möhüm orun degişlidir. «Görogly» eposynyň adam aňyna täsir edijiligini, ruhlandyryjylygyny, terbiýeleýjilik güýjüni gymmatly çeşme hasaplamak bolar. Epos dürli döwürlerde okyjylary asylly sypatlarda terbiýelemäge ýardam eden eserdir. Türkmeniň ussat bagşylary, ozanlary tarapyndan sünnälenip, dilden-dile geçip, uly joşgun we söýgi bilen aýdylýan, halkymyz üçin watansöýüjiligiň mekdebine öwrülen “Görogly” şadessany her bir türkmeniň ýüregine ruhubelentlik nuruny çaýýar. Bu eser diňe geçmişde halk bagşylarynyň aýtmagynda, ozanlaryň gürrüň bermeginde hyjuw, höwes bilen diňlenmän, biziň günlerimizde hem, halk köpçüliginiň üýşen ýerinde, toýlarda, baýramçylyklarda diňlenýär, höwes bilen okalýar, alymlar, ylmy işgärler tarapyndan ylmy esasda derňelýär, umumybilim berýän orta mekdepleriň okuw maksatnamalaryna laýyklykda, okuwçylara öwredilýär.

11 sagat öň

Miras

Agzybirlik — edebiň altyn açary

Terbiýeçilik işiniň gönezliginde milli mazmunyň, milli öwüşginiň bolmagy hemişe jemgyýetiň esasy hatarynda durýar. Ata-babalarymyzdan miras galan däp-dessurlar esasynda mynasyp nesli ýetişdirmek, ýurduň ykdysady kuwwatyny berkitmekde uly orun degişli bolan ýaşlarda mähriban Watana, onuň ajaýyp tebigatyna, dost-doganlyga, maşgala we ahlak gymmatlyklaryna, agzybirlige, zähmete, sagdyn durmuş ýörelgelerine bolan söýgini terbiýelemek jemgyýetimiziň möhüm wezipesidir. Hormatly Prezidentimiziň «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly täze kitabynda halkymyzyň edep-terbiýe mekdebiniň, milletiň ruhy güýjüniň, döwletli ýörelgeleri dürli rowaýatlaryň, nakyllaryň, hekaýatlaryň, taryhy tejribeleriň üsti bilen açylyp görkezilýär. Terbiýeçilik işinde ruhy gymmatlyklar, milli ýörelgeler edil ylmy, medeni gymmatlyklar ýaly esasy üns merkezinde durýar. Bu ruhy gymmatlyklar adamzat döräli bäri nesilme-nesil geçip gelýän rowaýatlardyr halk döredijiliginiň dürli görnüşleriniň üsti bilen ündew edilip gelinýär. Halkymyz ruhy baýlygy, asylly edep-terbiýäni, ahlak meselesini durmuşyň baş manysy, ynsan ömrüniň bezegi hasaplaýar. Il içinde ýaşulular, ene-mamalar doga-dileg edenlerinde, ilki bilen, il agzybirligini we baş saglygyny, iki dünýä iman baýlygyny, ýagny, ruhy arassalygy hem-de abraý

12 sagat öň

Miras

Gyzyl kürte başynda...

Enelerimiziň el hünäri barada söz açylanda ajaýyp el halylary, jana şypaly keçeler, älemgoşar mysaly öwşün atýan keteniler, milli lybaslarymyz, olary bezeýän täsin nagyşlar biygtyýar göz öňüňde janlanýar. Asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýan bu milli gymmatlyklarymyz gyz-gelinleriň yhlasly zähmeti bilen barha kämilleşýär. Ýakynda Türkmenistanyň Zenanlar birleşiginiň Merkezi Geňeşiniň Türkmenistanyň Medeniýet ministrligi bilen bilelikde geçiren «Gyzyl kürte başynda, gyz-gelinler daşynda» atly wagyz-nesihat çäresi hem çeper el hünärimize bagyşlandy. Onda näzik göwünlerde şineläp, dünýä inýän gyzyl kürteler, ajaýyp tahýalar dogrusynda giňişleýin söhbet edildi. Gyz bäbejigiň dünýä inmegi maşgalany egsilmez şatlyga besleýär. Gyz perzent dünýä inende ene-ata «Baý bolupsyňyz!» diýilýär. Bu sözüň aňyrsynda näçe begenjiň bardygyny gyzly öýler has gowy bilýändir. Gyzlar ese-boýa galandan öýüň, daş-töweregiň serenjamly bolmagy ýaly jogapkärçiligi höwes bilen ýerine ýetirýärler. Enelerimiziň el hünärine üns bilen seredeniňde öýüň her bir girim-çykymyna yhlasly ýapyşýan gyzlaryna bagtly durmuşy, maşgala agzybirligini, gol doly ogully-gyzly bolup, uzak-uzak ömür sürmegini näderejede arzuwlap bilendiklerini duýmak bolýar.

1 gün öň

Miras

Keşde

Ýüpek sapakly iňňäniň we çeper elleriň ýördümi bilen döredilýän ajaýyp inçe işe keşde diýilýär. Bu türkmen zenanynyň döreden sungaty, jadyly hem ajaýyp hünäri. Keşde iňňäniň ujundan önýän, iňňän nepis inçe iş. Keşde sapagyny üç gat işmeli. Munuň üçin pile ýüpegiň gatlaryny barmaklar bilen açmaly. Gatlaryň içki we daşky towuny ýetirmeli-de, daşky towuny ýene bir gezek towlap, iňňe bilen syntgylamaly. Syntgylananda ýüpegiň gerekmejek gyldyrganatlary iňňäniň daşyna oralyp aýrylýar. Işilen ýüpegiň towlary zerlenen ýaly ýalpyldar. Keşde islendik dürli ölçegde iki sany çep we sag keşde halkalaryň gezekli-gezegine dowamlylygy bilen öndürilmeli. Ýagny sag eliň ýüpekli iňňäni her gezek keşde halka ildirip, çümdürip keteniden garbap, iňňäni çekip çykaryp, ýüpegi çekişdiren pursadyňda çep eliň başam barmagy emele gelen keşde halkany öňki keşde halka jebisläp iteklemeli we täze halka alýança, ýaňky halkanyň sapagyny basyp saklamaly. Keşdeläp başlamak üçin keşdelenmeli keteniniň başyny dyziňňe bilen dyzyňa, ýagny dyzbiziňe berkitmek amatly söýgetdir. Onsoň, çep eliň bilen keteniniň keşdelenmeli ýerinden usully saklap, sag eliňdäki ýüpekli iňňäňi keteniniň arka ýüzüne sünjüp, uşajyk tikin bilen ýüpegiň ujuny berkitmeli. Onsoň, iňň

1 gün öň

Miras

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Çaý — melhem hem ylham»kitabyndan:

Hytaýly danalar «çaý gadaganlyklarynyň 10-syny» anyklapdyrlar. Olary şeýle beýan etmek bolar: 1. Çaý ajöze içilende, ol aşgazana we öt halta zelel ýetirip bilýär.

23 Oktýabr 2020

Miras

Medeni mirasyň gymmaty

«Görogly» şadessanymyz, küştdepdi milli aýdym we tans sungatymyz, türkmen milli halyçylyk sungaty Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasy bolan ÝUNESKO-nyň Bütindünýä maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizildi. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe halkymyzyň gadymdan gelýän milli däp-dessurlaryny, medeni mirasyny, taryhy ýadygärliklerini gorap saklamak her bir ynsanyň borjudyr. Bu babatda hormatly Prezidentimiz: «Watanymyzyň çäklerindäki arheologik we taryhy-medeni ýadygärlikleriň egsilmez hazynadygyna häli-şindi şaýat bolýarys. Biz olary gorap saklamak we geljekki nesillere ýetirmek baradaky aladalary hiç wagt unutmaýarys» diýip belleýär.

23 Oktýabr 2020

Miras

Döwletlilik ýörelgämiz hem Magtymguly

— Akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragy: «Dürdür bu janyň lezzeti, saglyk anyň soltanydyr» diýýär. Halkymyzyň edep-terbiýe ulgamyndaky päkize ýaşamak babatyndaky edim-gylymlary hem saglyk hakyndaky aladalardan gözbaş alýar.Hormatly Prezidentimiziň «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly kitabyndan. Hormatly Prezidentimiziň döwet galamyndan dörän «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly kitaby türkmen edebiýaty öwreniji alymlarda belent buýsanç hem guwanç duýgusyny döretdi. Alym Arkadagymyzyň bu eseri türkmen edebiýatynyň baýlaşmagyna, edebi çeşmelerimiziň özboluşly aýratynlyklaryny, çeperçilik meselesiniň ylmy esaslaryny öwrenmäge ýardam edýär. Ylmy barlaglaryň netijesinde bu kitabyň çeper edebiýatyň jemgyýetçilik aňyna täsiri açyklaşdyrylýar. Kitapda milli edebiýatyň halkylygy, onuň jemgyýetdäki orny, çeper hakykatyň taryhy hem-de durmuş hakykatyna gatnaşygy dogrusynda häzirki döwrüň edebi taglymatyna täzeçillik girizýär. Şol jähetden-de, Gahryman Arkadagymyzyň köpugurly bu nusgawy eserinde ata-babalarymyzyň ýol-ýörelgelerine, pelsepewi garaýyşlaryna, edim-gylymlaryna, akyldarlaryň dürdäne pikirlerine, ägirtleriň gahrymançylygyna salgylanylýar. Milli Liderimiz bu kitabynda tälim-terbiýe mekdebini esaslandyran beýik şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň döredij

23 Oktýabr 2020

Miras

Medeni mirasymyzyň gymmatlyklary

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe türkmen halkynyň baý taryhy-medeni mirasyny dünýä ýaýmak babatynda guwandyryjy işler durmuşa geçirilýär. Gahryman Arkadagymyzyň bu ugurdaky maksada gönükdirilen tagallalary Türkmenistanyň BMG-niň Bilim, ylym we medeniýet boýunça guramasy — ÝUNESKO bilen hyzmatdaşlygynyň barha işjeňleşmegine itergi bolýar. Munuň şeýledigine hormatly Prezidentimiziň Ministrler Kabinetiniň sanly wideoaragatnaşyk arkaly şu ýylyň 16-njy oktýabrynda geçiren mejlisinde aýdylanlar aýdyňlygy bilen şaýatlyk edýär. Hökümetiň şol mejlisinde häzirki wagtda ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizmek üçin «Dutar ýasamak senetçiligi, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungaty» atly hödürnamanyň bu Guramanyň Sekretariaty tarapyndan hasaba alnandygy we oňa Guramanyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasy boýunça Hökümetara komitetiniň 2021-nji ýylyň noýabr aýynda geçiriljek mejlisinde serediljekdigi hakynda aýdylmagy ählimiziň baý medeni mirasymyza bolan buýsanjymyzy goşalandyrdy.

22 Oktýabr 2020

Miras

Mukaddes çörek — ojaga bereket

Her sözi pähim-paýhasa ýugrulan hormatly Prezidentimiziň: «Çörek diňe bir möhüm iýmit bolman, eýsem, tebigatyň ynsana beren mukaddes peşgeşidir» diýen dana sözlerinde çuňňur many bar. Çünki çörek ynsana ömrüniň bütin dowamynda hemra bolýan mukaddeslikleriň biridir. Parasatly halkymyz çöregiň gymmaty hakynda «Nan öwlüýä», «Nan — uludan, suw — kiçiden», «Çöregi tamdyr gyzanda ýap», «Nan — ýolda ýoldaş, dost ýolda — syrdaş», «Ilki nan, soň — iman», «Çöregiň kesenini gylyç kesmez» ýaly manysy goýazy nakyllary döredipdir. Halkymyz uzak ýola gidende-de, guda-garyndaş bolmakçy bolanda-da, toýa-tomga ugranda-da çörekli barýar. Uzak ýola rowana bolnanda çöregiň ýoldaş edilip äkidilýändigi hemmämize mälimdir.

22 Oktýabr 2020

Miras

Golça

Golça hojalyk gaby hökmünde gadym döwürlerde, esasan, çarwaçylykda ulanylypdyr. Gadym wagtlarda türkmenleriň arasynda golça ýasaýan belli-belli küýzegärler bolupdyr. Mal yzynda gezýän çopanlar üçin golça, esasan, ýag, gowurma, toşap, sargan saklamakda ygtybarly gap bolup hyzmat edipdir. Mirasgär Atda Gurbangeldiýew “Eşrepi” atly kitabynda çopan-çoluklaryň:

22 Oktýabr 2020

Miras