HABARLAR

Saglygymyzy gorap saklamak ugrunda alada etmegi her birimiz endik edinmelidiris

Arassaçylyk düzgünlerini berk berjaý etmek saglygymyzy goramagyň iň ilkinji we möhüm şertidir ■ Beýnimiziň we bedenimiziň işjeň bolmagy üçin wagtly-wagtynda kadaly ukyny almaly.

17 sagat öň

Saglyk

Arassaçylygy berjaý ediň!

■ Bir gezeklik örtügi 2 sagatdan artyk ulanmak maslahat berilmeýär. ■ Otaglarda zyýansyzlandyryş serişdeleri bilen arassaçylyk işlerini yzygiderli geçiriň!

18 sagat öň

Saglyk

Lukmanyň maslahaty

DÜMEWDEN GORANALYŇ!Häzirki wagtda wiruslar arkaly döreýän, dem alyş ýollarynyň: burnuň, bokurdagyň, traheýanyň, bronhlaryň nemli bardasynyň, käte gözüň nemli bardasynyň zeperlenmegi bilen, ýiti respirator wirusly ýokançlar islendik adama ýokuşyp, sagdyn adama syrkawdan, seýrek ýagdaýlarda ýokanjy göterijilerden geçip bilýär. Olar gepleşende, asgyranda, üsgürende dem alyş ýollaryndaky wiruslar tüýkülik, gakylyk, burun nemi arkaly daşary çykyp, howa ýaýraýar. Sagdyn adam ýokançlar bilen hapalanan howadan dem alanda ýokarky dem alyş ýollaryna düşýär we nemli bardanyň daşky gatlagynyň (epiteliý) öýjüklerinde ornaşýar hem-de ony zeperlendirýär. Dümew wiruslary bedende köpelýärler we zäherli madda (endotoksin) bölüp çykarmak bilen, bedene zäherlendiriji täsir edýärler (intoksikasiýa). Olar durmuş hajatly zatlar — gap-gaçlar, oýnawaçlar, gapynyň tutawajy, telefonyň trubkasy arkaly galtaşma ýoly bilen hem geçip bilýär. Dümew wiruslary örän ýokuşagan bolup, islendik pasylda çagalara-da, uly adamlara-da ýokuşmagy mümkin. Kesellemeden soň gazanylan immunitet, adatça gysga wagtlaýyn bolýar.

19 sagat öň

Saglyk

Sagdyn durmuş — uzak ömür

Bedenimiziň saglygy üçin sagdynlyk endiklerini doly we dogry berjaý etmegimiz zerur. Munuň üçin sagdyn iýmitlenmek we iş bilen dynç alşy sazlaşdyrmak, pasla görä geýinmek zerur bolup durýar. Aşa ýadamak, gyzgyn, howasy çalşylmaýan otagda uzak wagtlap bolmak ýa-da tersine aşa sowuk otagda oturmak bolmaýar. Şeýle-de möwsümleýin ýokanç kesellerden goranmak maksady bilen her birimiz şahsy arassaçylyk düzgünlerini berjaý etmelidiris. Dürli ýokanç keselleriň howa-damja ýollary bilen ýokuşýandygyny nazara alyp, her gün öýden daşara çykylmanka, burnuň nemli bardasyna oksolin ýa-da asiklowir melhemini çalmagy endik etmeli. Bu birnäçe dürli ýokanç keselleriň bedenimize düşmeginden gorar.

20 sagat öň

Saglyk

Saglyk — ýaşaýşyň sakasy

Ýurdumyzda raýatlarymyzyň saglygyny goramak, dürli ýokanç keselleriň öňüni almak maksady bilen, degişli çäreleri döwlet derejesindäki talaplara laýyk geçirilýär. Ýüze çykyp biläýjek möwsümleýin keselleriň öňüni almak üçin, pasyllara görä gün tertibini dogry alyp barmak zerur bolup durýar. Şol maksat bilen her birimiz şu aşakdakylary berjaý etmelidiris: Agyz-burun örtüklerini doly we dogry dakynmaly.

1 gün öň

Saglyk

Pederlerimiziň ýörelgesi rowaçlanýar

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Bütindünýä saglyk güni ýurdumyzda täze mana eýe bolup, sagdyn hem-de işjeň durmuş ýörelgesiniň töwereginde müňlerçe adamlary birleşdirdi. Milli senenamamyzda orun alan bu halkara çäresi mynasybetli guralan köpçülikleýin welosipedli ýörişe hormatly Prezidentimiz gatnaşdy. Hormatly Prezidentimiz «Türkmenistan – parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda bellenýän ajaýyp halkara baýramy – Bütindünýä saglyk güni bilen tüýs yürekden gutlady. Bu ajaýyp baýram dostlugyň, parahatçylygyň hem-de sportuň belent däplerini dabaralandyrýar, jemgyýetimiziň agzybirligini we jebisligini has-da berkidýän möhüm waka hökmünde milli senenamamyzda aýratyn orun tutýar. Garaşsyz döwletimiziň sport senenamasyna ajaýyp wakalaryň ençemesi ýazyldy. Türkmenistan dünýä we sebit derejesindäki iri halkara ýaryşlarynyň geçirilýän merkezine öwrüldi.

1 gün öň

Saglyk

Milletiň saglygy – ýurduň baýlygy

Hormatly Prezidentimiz ilata gaýragoýulmasyz tiz kömek bermäge niýetlenilip ýurdumyza getirilen lukmançylyk maksatly «ANSAT» kysymly täze dikuçar bilen tanyşdy. «Türkmenhowaýollary» agentliginiň buýurmasy boýunça Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyndaky Kazan dikuçar zawody tarapyndan öndürilen täze tiz kömek dikuçary paýtagtymyzyň günortasynda ýerleşen saglygy goraýyş edaralarynyň dikuçar meýdançasynda görkezildi. Täze dikuçar paýtagtymyz Aşgabadyň 140 ýyllygynyň we ata Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygynyň öňýanynda lukmanlara we paýtagtymyzyň ýaşaýjylary üçin ajaýyp sowgat boldy. Ýokary tizlikli dikuçar reanimasiýany, ýokary derejeli bejerişi özünde jemlemek bilen şikes alan raýatlara gönüden-göni ýerlerde ilkinji gyssagly lukmançylyk kömegini bermäge mümkinçilik berýän iň döwrebap enjamlar bilen enjamlaşdyrylandyr. Dikuçaryň iň ýokary tizligi sagatda 275 kilometre, iň uzak uçuş aralygy 510 kilometre barabardyr. Onuň ýere gonýan böleginiň goşmaça enjam bilen üpjün edilmegi bolsa, dikuçaryň dag eteklerine, gum we çöllük hem-de barmasy kyn ýerlere gonmaga mümkinçilik döredýär. Bularyň ählisi bu dikuçaryň ýurdumyzda häzire çenli bar bolan şunuň ýaly dikuçarlardan tapawutly aýratynlygydyr.

1 gün öň

Saglyk

Möwsümleýin kesellerden goranalyň

Sowuklamanyň ýylyň islendik paslynda döreýändigini göz öňünde tutup, ondan goranmak üçin her bir adamyň bu keseliň öňüni almak üçin öz saglygyna ünsli çemeleşmegi barada peýdaly maslahatlar berilýär. Ýokanç keselleriň öňüni alyş sanjymlaryny wagtly-wagtynda almaly. Howanyň ýagdaýyna görä, laýyk geýinmeli. Üsgürýän adamdan daşrakda bolmaly, elleri ýygy-ýygydan sabynlap ýuwup durmaly. Köçede, köpçülik ýerlerinde ýanyňyzda hökman çygly arassalaýyş süpürgiçler bolmaly. Howpsuz 2 metr araçägi saklamaly we agyz-burun örtüklerini dakynmaly. Ýaşalýan we işlenilýän otaglaryň howasyny ýygy-ýygydan arassa howa bilen çalşyp durmaly. Burnuň nemli bardasyna oksolin melhemini çalmaly. Ýatmazdan öň arassa howada gezelenç etmeli, sagdyn we dogry iýmitlenmeli. Şahsy gigiýenanyň düzgünlerini doly we dogry berjaý etmeli. Witaminlere we mikroelementlere baý iýmitleri köpräk iýmeli. Miweleri, gök önümleri, et, balyk, ýumurtga, sogan, sarymsak, ary baly, hoz we süýt önümlerini kabul etmeli.

1 gün öň

Saglyk

Möwsümleýin kesellerden goranalyň

Dem alyş ýollarynyň sowuklamasy köplenç halatda daşky howadaky zyýanly mikroorganizmleriň, wiruslaryň, kömelejikleriň bedene düşmegi bilen döräp bilýär. Kesel näsag adamdan gapdalyndaky adama howa-damja ýoly bilen geçip bilýär. Lukmanlarymyz bu keseli başga wiruslaryň döredýändigini we soňlugy bilen bakteriýalaryň, kömelejikleriň üsti bilen ýaýramagyny dowam edýändigini belleýärler. Sowuklama ýylyň islendik paslynda-da döräp bilýän kesel bolup, esasan-da, möwsümde has-da güýjeýär. Howanyň biraz ýylamagynyň netijesinde onuň üýtgemegi bilen adamlaryň köpüsi talabalaýyk geýinmeýärler. Daşardan gyzyp gelip, sowuk suw içip, penjiräni ýa-da gapyny açyp, bir wagtda şemalyň ugrunda durup, bedeniň hem-de ýokary dem alyş ýollarynyň keselleri bilen keselleýärler. Sepgit döwründe biz saglygymyza has-da köp üns bermelidiris.

1 gün öň

Saglyk

Ýaşyl ýaýlanyň nygmaty

Alym Arkadagymyzyň «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly köp jiltli ylmy ensiklopedik kitabynda ysmanak we onuň ähmiýeti barada giňden beýan edilýär. Baharyň gelmegi bilen, ýaýlalarymyz ýaşyl ýapynjasyny ýapynyp, parç bolup gögeren otlary bilen bereket-rysgal eçilýär. Ýuwa, ýelmik, selme, ysmanak ýaly otlar-a gözüňe has-da üýtgeşik görünýär. Şol otlaryň içinde ilkinjileriň hatarynda ýapraklaryny ýaýyp, ysmanak peýda bolýar. Olary ýygmagyň hem öz hezilligi bar. Arly gyşdan soň diňe mal-garalar däl, ynsanlar hem gögi küýseýär. Onsoň üýşüp-üýşüp meýdana ysmanak ýygmaga gidilýär. Edil häzirki wagt hem ysmanak ýygmagyň möwsümi hasaplanylýar. Hawa, ýurdumyzyň topragynda bitýän ösümlikler tebigy maddalara baý bolup, olar bedende ýeňil özleşýär. Şol ösümlikleriň arasynda mynasyp orun alan ysmanakdan taýýarlanylýan tagamlary ýaşululardyr ýaşkiçiler işdämenlik bilen iýýärler. Irki wagtlarda hem adamlaryň bahar paslynyň gelmegine sabyrsyzlyk bilen garaşmaklarynyň düýp sebäbini her dürli otlary iýmit hökmünde we derman üçin ulanýandyklary bilen düşündirmek bolar. Gök otlaryň düzüminde adam organizmi üçin iň zerur maddalar — witaminler, beloklar, ýaglar, uglewodlar, mineral duzlar we beýleki mikroelementleriň barlygy hem bireýýäm ýüze çykaryl

1 gün öň

Saglyk